پديد آورندگان :
صفايي هوادرق، مهناز دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج , صدري مجد، هانيه دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهر ري , حيدرپور شهرضايي، عوض دانشگاه علوم پزشكي ايران، تهران - مركز آموزشي، تحقيقاتي، درماني قلب و عروق شهيد رجايي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: اين پژوهش به منظور بهره مندي و استفاده از دستاوردهاي علمي و تجربي بهداري رزمي در طول هشت سال دفاع مقدس انجام يافته است. هدف كاربردي اين پژوهش ثبت دقيق عملكرد و تجارب بهداري رزمي است تا به صورت مرجعي معتبر مورد استفاده قرار گيرد. جامعيت اين پژوهش در ارائه عملكرد بهداري رزمي در حوزه بهداشت و درمان در تحقيق هاي موردي مشاهده نگرديده است. مواد و روش ها: روش تحقيق، آميزه اي از مطالعه كتابخانه اي، تحقيق ميداني به شيوة پرسش و مصاحبه شفاهي و استفاده از يادداشت نوشته هاي روزان هاي است كه در هنگام وقوع حوادث به رشته تحرير درآمده است. ثبت دقيق وقايع به دور از عنصر تخيل، ثبت تاريخ ها و نام اشخاص، رعايت توالي زماني، برنامه ريزي هاي پزشكي در مراكز درماني از آغاز تا انتهاي دفاع مقدس از ويژگي ها و مفاد اين يادداشت نوشته ها محسوب مي شود كه به عنوان منبعي غني درخور اعتنا است. يافته ها: سازمان بهداري، پيش از دوران جنگ به طور رسمي در واحدهاي ارتش وجود داشت، اما بهداري رزمي نهاد نوظهوري بود كه از بطن دفاع مقدس پديد آمد. مشاركت فعال نيروهاي بخش سلامت در دفاع مقدس منشأ اثرات عظيم شد. برگزاري جلسات و همايش ها، سازماندهي نيروهاي متخصص، ايجاد مراكز آموزشي و كميته علمي تخصصي، ايجاد و ارتقاء بيمارستان هاي صحرايي، تهيه ده ها پروتكل و شيوه نامه پيشگيري و معالجاتِ كارآمد، تلاش بي وقفه براي تحقق اقتصاد مقاومتي و حفظ سرمايه هاي انساني ازجمله دستاوردهاي بهداري رزمي است. علي رغم اينكه، در چند دهه منتهي به جنگ تحميلي در دانشكده هاي پزشكي در خصوص موضوعات مبتلابه پزشكي در جنگها آموزش هاي لازم داده نمي شد، بهداري رزمي توانست به طور صحيح و علمي به مسائل بهداشت و درمان در جنگ بپردازد و با موضوع نوپديد جنگ شيميايي در ايران مواجه شود. تأمين آماد يا لجستيك خون و انواع فراورده هاي خوني نيز ازجمله وظايفي بود كه اين نهاد به خوبي از عهده آن برآمد. نتايج: عملكرد مدبرانه بهداري رزمي در نظارت بر تهيه و تأمين آب و غذاي سالم و بهداشتي منجر به جلوگيري از هرگونه اپيدمي و فراگيري عمومي بيماري در جبهه ها گرديد. بهداري رزمي، با ايجاد كميته علمي تخصصي توانست شيوه نامه ها و پروتكل هاي جامع و علمي مورد نياز را تهيه كند و بر اساس آنها به پيشگيري و درمان بيماري ها و رسيدگي به مجروحان و مصدومان بپردازد و با سازماندهي و آموزش بيش از بيست هزار نفر نيروي كادر و مردمي و تأمين ده ها هزار تُن آماد و لجستيك عمومي و تخصصي به همراه قريب يك ميليون كيسه خون و انواع فرآورده هاي خوني پيشرفت فراواني در حوزه سلامت به دست آورد. تجارب ارزنده بهداري رزمي، منجر به صرف هجويي و حفظ حدود ده ها ميليارد دلار سرمايه انساني و تأسيس دو دانشگاه علوم پزشكي سپاه (بقيه الله) و ارتش به همراه چندين پژوهشكده در حوزه هاي رزمي، بهداشتي و حوادث غيرمترقبه گرديده است.
چكيده لاتين :
Background and Aim: This study was conducted to benefit and utilize the scientific and experimental achievements of military medicine during eight years of holy defense. The practical
purpose of this study is to accurately record the performance and experiences of military medicine
practitioners for valid reference. The comprehensiveness of this study in presenting military
medicine practice in the field of health has not been observed in case studies.
Materials and methods: The research method is a combination of library study, field research
through oral questioning and interviewing, and the use of diary notes written in the course of events.
Accurate recording of events by imagination, recording dates and names, observing time sequences,
medical scheduling in medical centers from the beginning to the end of the sacred defense are the
characteristics and contents of these notes which are considered as a rich source of value.
Results: The pre-war form of health was officially present in army units, but military medicine was
an emerging entity that emerged from the heart of sacred defense. The active involvement of the
health sector in the sacred defense became a source of enormous impact. Holding meetings and
conferences, organizing specialist forces, setting up training centers and specialized scientific
committees, establishing and promoting field hospitals, developing dozens of effective prevention
and treatment protocols and guidelines, unremitting efforts to realize a resilient economy and
maintain human capital are among the achievements of military medicine. Although, during the
decades leading up to the imposed war, medical schools were not properly trained on war-related
medical issues, the combat physician was able to properly and scientifically deal with war-related
health issues and the emerging issue of defense against chemical warfare in Iran. Supply or logistics
of blood and all kinds of blood products were among the duties that the organization was well placed
to perform. Conclusion: The deliberate practice of military medicine in supervising the provision and supply of
healthy and healthy food and water prevented any epidemics and general outbreaks of disease on
the fronts. With the establishment of a specialized scientific committee, military medicine was able
to develop the required comprehensive scientific and scientific style sheets and protocols based on
the prevention and treatment of illnesses and the treatment of injuries and injuries and with the organization and training of more than 20,000 people, cadres and people, and the supply of tens of
thousands of tons of general and specialized logistics along with the nearly one million blood bags
and blood products, there has been a tremendous improvement in health.
Valuable martial arts experiences have led to the saving and saving of tens of billions of dollars in
human capital and the establishment of two IRGC University of Medical Sciences (Baqiyatallah)
and the military, along with several research institutes in the fields of martial arts, health and
unexpected events.
