بررسي تاثير نيتريك اكسيد بر فرايند انعقاد خون

The Effects of Nitric Oxide on Blood Coagulation Process

نيتريك اكسايد (NO) در بدن از اسيد آمينه L-Arginine و تحت تاثير آنزيم نيتريك اكسيد سنتاز (NOS) ساخته مي شود. داروهاي دهنده نيتريك اكسايد (NO donors) در بدن از خود نيتريك اكسايد آزاد ميكنند. بر اساس منابع موجود، اين ماده و پيش ساز آن (L-Arginine) در فرايند انعقاد خون نيز موثر است. از آنجا كه مطالعات نشان ميدهد استفاده از ضد انعقادهايي مثل سيترات سديم در شرايط خارج بدني به صورت كامل از انعقاد خون ممانعت نمي كند.، اين مطالعه تاثير NO را بر روند انعقاد خون در شرايط آزمايشگاهي بررسي كرده است. مواد و روش ها بدين منظور نمونه هاي خون از 5 راس گاو ماده بالغ هولشتاين به ظاهر سالم اخذ و به صورت مجزا با مواد ضد انعقاد اتيلن دي آمين تترا استيك (EDTA) و سيترات سديم مجاور گرديدند. سپس خون حاوي ماده ضد انعقاد به مدت 30 دقيقه در دماي 37 درجه سانتيگراد با غلظتهاي 10 ، 100 و 1000 ميكرومولار از مواد آزاد كننده كننده نيتريك اكسايد(NO donors) شامل نيتروپروسايد سديم (SNP)، نيتروگليسيرين (GTN)، ايزوسوربايد دي نيترات(ISDN) ، و با غلظتهاي 1 ، 10 و 100 ميكرومولار از مواد موثر بر نيتريك اكسايد سنتاز شامل L-Arginine، L-NAME و تركيب L-Arginine+L-NAME انكوبه شد. و آزمايش هاي كلي جهت بررسي انعقاد خون از جمله زمان پروترومبين (PT)، زمان ترومبوپلاستين نسبي فعال (APTT)، فيبرينوژن (FIB)، ميزان هموگلوبين (Hb)، پلاكت ها (PLT)، گلبول قرمز خون (RBC)، هموگلوبين گلوبولي (McH)، ميانگين حجم گلوبولي (MCV)، ميانگين غلظت هموگلوبين گلوبولي (MCHC)، هماتوكريت (HCT)، گلبول هاي سفيد (WBC) و مت هموگلوبين (Met Hb) انجام شد. نتايج نشان داده است كه تركيب (L-Arginine +L-NAME) در غلظت هاي استفاده شده موجب كاهش معني دار در تعداد گلبول هاي قرمز و ميزان هموگلوبين شده است (P<0.05). عليرغم وجود برخي تغييرات در ساير پارامترها، ساير موارد از نظر آماري معني دار نبودند. نتيجه گيري در مجموع ميتوان نتيجه گرفت كه نيتريك اكسايد با منشا داخلي (آندوژن) يا خارجي (اگزوژن) در مدل مورد استفاده در اين پژوهش تاثير قطعي بر روند انعقاد خون ندارد. ليكن، اثرات غيراختصاصي مشاهده شده در تركيب L-Arginine با L-NAME بر تعداد گلبولهاي قرمز و ميزان هموگلوبين نيازمند مطالعات بيشتري ميباشد.

Nitric oxide (NO) in body can be made of amino acid L-arginine nitric oxide synthase (NOS). Donor drugs that release NO in the body are exogenous sources for this free radical. According to available sources, NO and its precursor (L-Arginine) can affect blood coagulation process. This work investigates the effect of NO on blood coagulation process in vitro using bovine blood as a model. Materials & Methods: Blood samples were taken from 5 apparently healthy adult Holstein cows and were separately exposed to ethylene diamine tetra acetic acid (EDTA) anticoagulation materials and sodium citrate. Then, the blood containing anticoagulation substance was incubated for 30 min at temperature of 37°C with 10, 100 and 1000 μM of donors of NO, including sodium nitroprusside (SNP), nitroglycerine (GTN), isosorbide dinitrate (ISDN). In addition, 1, 10 and 100 mM of substances affecting NOS (either L-Arginine, L-NAME or L-Arginine + L-NAME) were applied in relevant groups. After incubation, following general tests of coagulation were adopted: prothrombin time (PT), activated partial thromboplastin time (APTT), fibrinogen (FIB), hemoglobin (Hb), platelet count (PLT), red blood cell (RBC) count, mean corpuscular hemoglobin (MCH), mean corpuscular volume (MCV), mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC), hematocrit (HCT), white blood cells (WBC) count and methemoglobin (MetHb). Results: Obtained results indicate that among all relevant works, combination of L-Arginine and L-NAME in applied concentrations can cause significant reduction of red blood cells and hemoglobin concentration (p<0.05). Despite some changes in other parameters, they did not reach the level of significance. Conclusion: In general, it could be mentioned that endogenous or exogenous NO in the model applied in this study may not have a decisive impact on blood coagulation process. However, the non-specific effects observed in the L-Arginine + L-NAME group on the number of red blood cells and hemoglobin concentration need further studies