طراحي مدل اخلاق سازماني فضيلت‌ محور براي بيمارستان‌هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران

Designing Virtue-Based Organizational Ethics model for Tehran University of Medical Sciences Hospitals

زمينه و هدف: سنجش اخلاق سازماني، دغدغه بسياري از مديران و پژوهشگران است. با توجه به ماهيت ويژه بيمارستان‌ها، توجه روزافزون جامعه به اخلاق پزشكي در سال‌هاي اخير و تغييرات محيطي و فناوري در عصر حاضر، طراحي مدلي متناسب با بيمارستان‌هاي كشور اهميت دارد. هدف اين مطالعه طراحي مدل اخلاق سازماني فضيلت‌محور براي بيمارستان‌هاست و بيمارستان‌هاي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني تهران به ‌منزله مورد مطالعه، انتخاب شده‌اند. مواد و روش‌ها: روش پژوهش كيفي، از نوع نظريه داده‌بنياد با رويكرد نوخاسته است. براي گردآوري اطلاعات از مصاحبه ساختارنيافته استفاده شد. جامعه آماري پژوهش، شامل مديران و خبرگان اخلاق سازماني در بيمارستان‌هاي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني تهران هستند و بعد از 3 مرحله نمونه‌گيري هدفمند، با 18 مصاحبه اشباع نظري حاصل شد و روابط بين ابعاد مدل، تعيين گرديد و روايي و پايايي مدل بررسي شد. يافته‌ها: بر اساس يافته‌هاي پژوهش، 17 مقوله فرعي در قالب 4 مقوله اصلي «وضعيت كلي اخلاق در جامعه»، «پيش‌ران‌هاي اخلاق در سازمان»، «اخلاق فضيلت‌محور» و «نتايج رعايت اخلاق در بيمارستان» اجزاي مدل را تشكيل مي‌دهند و روابط بين ابعاد مدل به منزله راهنماي به ‌كارگيري آن تبيين شدند. ملاحظات اخلاقي: اطلاعات پژوهش از مصاحبه همراه با رضايت از خبرگان به دست آمد و در حفظ محرمانگي اطلاعات آن‌ها اطمينان خاطر ايجاد شد. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش براي رسيدن به بيمارستان اخلاقي، بهبود «وضعيت كلي اخلاق در جامعه» موجب تقويت «پيش‌ران‌هاي اخلاق در سازمان» مي‌شود و ارتقاي «پيش‌ران‌هاي اخلاق در سازمان» باعث بهبود «اخلاق فضيلت‌محور» مي‌شود. در نهايت رعايت اخلاق فضيلت‌محور، بر نتايج اقتصادي، اجتماعي و زيست‌محيطي سازمان اثرگذار است. از مدل حاضر مي‌توان براي سنجش وضعيت اخلاق فضيلت‌ محور در سطح بيمارستان‌ها بهره جست.

Background and Aim: Organizational ethics measurement is a constant concern of many managers and researchers. Considering the special nature of hospitals, the growing attention of the society to medical ethics in recent years and the changing environment and technology in the present era, it is important to have the model appropriate to the hospitals in the country. The purpose of this study was to design the model of virtue-based organizational ethics in hospitals affiliated to Tehran University of Medical Sciences and Health Services as a case study. Materials and Methods: The method of qualitative research is the Grounded Theory (emerging approach). The unstructured interview was used for data gathering. The statistical population of the study consisted of managers and ethical experts at Tehran University of Medical Sciences and Health Services. After 3 stages, sampling was carried out with 18 interviews and the relationships between the dimensions of the model were determined and the validity and reliability of the model were examined. Findings: Based on findings from Grounded Theory, 17 Subcategories in the form of 4 main categories including Ethics in Society, Drivers of Ethics in the Organization, Virtue Ethics, Observance of Ethics in the Hospital Results, the components of this model are made up of. Also, the relations between the model components were determined. Ethical Considerations: The research information was obtained from the interview with the consent of the experts and the confidentiality of their information was assured. Conclusion: Besides, according to the model relations, it was determined to achieve the moral hospital must Ethics in Society that effect to Drivers of Ethics in the Organization, improved. Also, Ethics in Society to be an effect on Virtue Ethics. Based on research findings, achieve organizational virtue ethics Depends on the Correction of the ethics of the treatment on the department, Ethics in Society and other Drivers of Ethics in the Organization. This model is suitable for evaluating the state of the ethics of virtue-based at the hospital level.