پديد آورندگان :
خدابخشي، حوريه دانشگاه علوم پزشكي بيرجند - دانشكده بهداشت - گروه بهداشت عمومي، بيرجند، ايران , طيوري، امير دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني ايران - دانشكده بهداشت - گروه اپيدميولوژي، تهران، ايران , ياري، الهه دانشگاه علوم پزشكي بيرجند - مركز تحقيقات بيماري‌هاي قلب و عروق، بيرجند، ايران , بهشتي، داود دانشگاه علوم پزشكي مشهد - مركز خدمات جامع سلامت شهري خواف، خواف، ايران , شريف زاده، غلامرضا دانشگاه علوم پزشكي بيرجند - مركز تحقيقات بيماري‌هاي قلب و عروق، بيرجند، ايران
كليدواژه :
عوامل‌خطر , مصرف دخانيات , سالمند , شيوع , چاقي , پرفشاري خون
چكيده فارسي :
با توجه به اهميت بيماري‌هاي غيرواگير به عنوان علل اصلي مرگ و ناتواني در جهان و تبديل‌شدن سالمندي به يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي بهداشت عمومي، مطالعه حاضر با هدف تعيين شيوع عوامل‌خطر بيماري‌هاي غيرواگير در سالمندان شهر بيرجند در سال 1393 انجام شد.
مواد و روش ها اين مطالعه مقطعي روي 400 سالمند بيش از 60 سال شهر بيرجند در سال 1393 با استفاده از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي انجام شد. جمع‌آوري داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه طرح ملي نظام مراقبت بيماري‌هاي غيرواگير و سنجش‌هاي جسمي شامل اندازه‌گيري قد، وزن، دور شكم، دور باسن و فشار خون، از سوي كارشناسان بهداشتي آموزش‌ديده، صورت گرفت. داده‌ها پس از جمع‌آوري با آزمون‌هاي كاي اسكوئر، تي مستقل و تحليل واريانس يك‌طرفه، تحليل شد.
يافته ها از 400 سالمند شركت‌كننده در اين مطالعه 200 نفر مرد بودند و ميانگين سني افراد شركت‌كننده 4/6±70 سال بود. شيوع مصرف سيگار در سالمندان 10/7 درصد بود، 49 درصد آن‌ها اضافه‌وزن و چاقي و 34/5 درصد پرفشاري خون داشتند. شيوع چاقي شكمي و كم‌تحركي به ترتيب 63/5 و 55 درصد و مصرف ناكافي ميوه، سبزيجات، ماهي و لبنيات به ترتيب 73/8، 67/8، 95 و 74/5 درصد بود. شيوع مصرف سيگار در مردان و شيوع چاقي و اضافه‌وزن، كم‌تحركي و چاقي شكمي در زنان به طور معني‌داري بيشتر بود (0/01>P)، ولي بين شيوع پرفشاري خون با جنس رابطه معني‌داري ديده نشد (0/14=P).
نتيجه گيري به طور كلي نتايج نشان‌دهنده شيوع درخور توجه و زياد عوامل خطر بيماري‌هاي غيرواگير در سالمندان مطالعه‌شده است. با توجه به اهميت و روند رو به رشد جمعيت سالمندان، مسئولان و سياست‌گذاران سلامت بايد به برنامه‌ريزي براي مداخلات مناسب، با هدف زندگي سالم‌تر، طولاني‌تر و باكيفيت‌تر در سالمندان، توجه كنند.
چكيده لاتين :
Objectives Noncommunicable diseases are the leading causes of death and disability, globally. Moreover, the aging population is growing in the world. These issues are among major public health challenges; thus, this study aimed to determine the prevalence of noncommunicable diseases risks factors among the elderly of Birjand City, Iran, in 2014.
Methods & Materials The present cross-sectional study was conducted among 400 elderly who were selected through random cluster sampling method. Data collection was carried out using the World Health Organization STEPwise approach to noncommunicable diseases surveillance (STEPS) instrument. Furthermore, physical assessments included measuring height, weight, waist and hip circumference and blood pressure by trained health experts. Then, the obtained data were analyzed by Chi-squared test, t-test and one-way Analysis of Variance (ANOVA).
Results From 400 elderly who participated in this study, 200 persons were male and the Mean±SD age of study participants was 70±6.4 years. The prevalence of smoking was 10.7%; 49% were overweight or obese, and 34.5% had hypertension. The prevalence of abdominal obesity and physical inactivity were 63.5% and 55%, respectively. In addition, the inadequate intake of fruits, vegetables, fish and dairy products were 73.8%, 67.8%, 95%, and 74.5%, respectively. The prevalence of smoking in men, and the prevalence of obesity and overweight, physical inactivity and abdominal obesity in women were significantly higher (P<0.01). However, there was no significant gender difference in the prevalence of hypertension (P=0.14).
Conclusion The achieved results indicated a high prevalence of noncommunicable diseases risks factors among the studied elderly. Given the importance of the growing elderly population, planning for appropriate interventions aimed for healthier, longer and higher quality lives in the elderly should be considered by health officials and policymakers.
