پديد آورندگان :
يحيوي ديزج، جعفر دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت و مديريت اقتصادي - گروه بهداشت عمومي، تهران، ايران , تاجور، مريم دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت و مديريت اقتصادي - گروه بهداشت عمومي، تهران، ايران , محمدزاده، يوسف دانشگاه اروميه - دانشكده اقتصاد - گروه علوم اقتصادي، اروميه ، ايران
كليدواژه :
سالمند , هزينه هاي سلامت , هزينه‌هاي درماني , داده هاي ملي هزينه - درآمد خانوار , ايران
چكيده فارسي :
اهداف در طي چند دهه گذشته ايران با تغييرات جمعيتي سريع از جمله كاهش شديد نرخ تولد و افزايش اميد به زندگي مواجه بوده و اين امر موجب افزايش ميانگين سني جامعه و افزايش درصد سالمندان شده است كه به پديده سالمندي جمعيت مشهور است. وقوع اين پديده در ايران با شتاب بسيار سريعي همراه بوده و از اين رو جامعه ايراني فرصت محدودي براي آمادگي مقابله با چالش‌هاي سالمندي پيش‌ِرو دارد. يكي از چالش‌هاي مهم سالمندي جمعيت افزايش هزينه‌هاي سلامت جوامع به دليل نياز بالاي سالمندان به انواع خدمات بهداشتي و درماني است كه باعث مي‌شود بسياري از خانوار‌هاي داراي سالمند با مشكلات اقتصادي مهمي مواجه شوند. هدف مطالعه حاضر بررسي تأثير وجود سالمند، سن و تعداد سالمند در خانوار بر هزينه‌هاي درماني و كل هزينه‌هاي سلامت خانوار‌هاي ايراني است.
مواد و روش ها مطالعه حاضر از نوع مطالعات ثانويه است و بر اساس آناليز داده‌هاي پيمايش ملي هزينه ـ درآمد خانوار در سال 1395 انجام شده است. حجم نمونه مورد بررسي در اين مطالعه در مناطق روستايي 19337 خانوار و در مناطق شهري 18809 خانوار و درمجموع 38146 خانوار براي كل كشور بوده است. در اين مطالعه جهت بررسي تأثير عوامل مؤثر در هزينه‌هاي سلامت خانوار از رگرسيون خطي نسخه 14 نرم افزار STATA استفاده شده است.
يافته ها يافته‌هاي مطالعه نشانگر وجود رابطه معني‌دار بين وجود سالمند در خانوار و افزايش كل هزينه‌هاي سلامت و هزينه‌هاي درماني خانوار با كنترل تأثير ساير متغيرهاي مؤثر است؛ به طوري كه به ازاي افزايش هر نفر سالمند 390 هزار تومان هزينه‌هاي سلامت و 195 هزار تومان هزينه‌هاي درماني خانوار افزايش يافته است. به لحاظ سن سالمند، خانوار‌هاي داراي سالمند 75-79ساله متحمل بيشترين هزينه‌هاي سلامت بوده‌اند و آن‌هايي كه داراي سالمند 80ساله و بالاتر بودند كمترين افزايش هزينه را داشته‌اند. يافته‌هاي مطالعه همچنين نشان داد كه درآمد خانوار، داشتن فرد سيگاري، جمعيت خانوار، زندگي در شهر، تحصيلات سرپرست خانوار و سطح توسعه‌يافتگي استان محل سكونت به لحاظ بهداشتي، رابطه مثبت و معني‌داري با هزينه‌هاي سلامت و درماني خانوار‌ها داشته است، اما داشتن بيمه سلامت خانوار رابطه معني‌داري را با هزينه‌هاي درماني خانوار نشان نداد.
نتيجه گيري بر مبناي يافته‌هاي اين مطالعه و با توجه به اينكه وجود سالمند باعث افزايش چشمگيري در هزينه‌هاي سلامت خانوار مي‌شود، به نظر مي‌رسد سياست‌گذاري‌هاي آتي بايد در جهت حمايت از خانوار‌هاي داراي سالمند طراحي شود. همچنين نظام سلامت كشور بايد به‌سرعت به دنبال كسب آمادگي‌هاي لازم براي پاسخگويي به نيازهاي بهداشتي و درماني سيل سالمنداني باشد كه در آينده‌اي نزديك با آن‌ها مواجه خواهيم شد
چكيده لاتين :
Objectives Over the past few decades, Iran has faced rapid demographic changes, including a sharp decline in birth rates and increased life expectancy. This has led to an increase in the average age of the population and an increase in the percentage of the elderly people which is called “the phenomena of aging”. The occurrence of this phenomenon in Iran is rapidly increasing, and therefore the Iranian community has limited opportunity to prepare for the aging challenges. One of the major challenges for the aging population is the rising health care costs due to the elderly's need for a variety of health services, which causes many households with elderly members to face significant economic problems. This study aims to evaluate the effect of the presence and age of elderly members on health care costs of the households in Iran.
Methods & Materials This study is a secondary analysis using 2016 national household, expenditure and income survey data . Sample size was 19337 households in rural areas and 18809 households in urban areas (total= 38146) in Iran. Linear regression analysis in STATA V. 14 was used to test the effect of variables on health care costs of households with and without elderly members.
Results There was a significant association between the presence of an elderly member in the household and increase in total health care expenditure and medical expenses, such that for one increase in the number of elderly members, total health care expenditure increased by 390,000 Tomans, and medical expenses increased by 195,000 Tomans. In terms of age, families with an elderly member aged 75-79 years had the highest care costs, while those with an elderly member aged 80 and more had the least cost increase. Moreover, household income, having a smoker member, having an income-earner member, living in urban areas, household head education, and health development rate of the province of residence had significant association with total health care expenditure and medical expenses of households. However, no association was found between having health insurance and medical expenses.
Conclusion Since the presence of an elderly member significantly increase the household health costs, future policies should be planned to support the families with elderly members. The health care system of Iran should also be prepared to meet to the health and medical needs of future ageing population.
