ثربخشي برنامه آموزش گروهي مديريت خشم و تاثير آن بر پرخاشگري و هراس اجتماعي نوجوانان پسر مقيم در مراكز شبانه‌روزي بهزيستي : يك مطالعه آميخته

Effectiveness of anger management group training program and its effect on aggression and social phobia in adolescent boys living in Tehran south-East Welfare Organization Boarding Centers: A Mixed Method Research

مقدمه: نوجواناني كه در مراكز شبانه­روزي بهزيستي زندگي مي­كنند به دليل عدم حمايت خانواده، بيشتر از همسالان خود در معرض آسيبهاي روان شناختي قرار دارند. پژوهش حاضر با هدف اثربخشي برنامه آموزش گروهي مديريت خشم بر پرخاشگري و اضطراب اجتماعي نوجوانان پسر مقيم مراكز شبانه روزي بهزيستي انجام شد. روش كار: اين پژوهش از نوع تركيبي متوالي اكتشافي بود. جامعه پژوهش شامل پسران نوجوان مراكز شبانه روزي جنوب شرق استان تهران در سال 1396 بودند. در مرحله كيفي پژوهش،12 نوجوان به شيوه نمونه گيري هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه‌ نيمه ساختار يافته از آنها به عمل آمد و سپس داده ها براساس تحليل محتواي كيفي مرسوم بررسي شدند و برنامه مديريت خشم براساس آن تدوين گرديد. در مرحله نيمه آزمايشي،30 نوجوان از طريق نمونه گيري تصادفي ساده انتخاب و با گمارش تصادفي در گروه‌هاي 15 نفره آزمايش و كنترل قرار گرفتند. براي گردآوري داده ها از پرسشنامه پرخاشگري باس و پري و سياهه اضطراب اجتماعي كانور و همكاران (2000) استفاده شد. سپس گروه آزمايش در هشت جلسه يك و نيم ساعته مداخله را دريافت كردند. داده‌ها توسط آزمون تحليل كووريانس تك متغيره در نرم افزار SPSS نسخه 21 تحليل شدند. يافته­ها: نتايج پژوهش، تفاوت معناداري بين نمرات پيش­آزمون (02/10 ± 87/58) و پس­آزمون پرخاشگري (14/10±07/45) در گروه آزمايش نشان داد(P=0/001) . همچنين، تفاوت معناداري در نمرات اضطراب اجتماعي پيش­آزمون (26/15±00/50) و پس­آزمون (05/15±87/40) در پسران نوجوان قبل و بعد از آموزش گروهي مديريت خشم وجود داشت(P=0/001). نتيجه ­گيري: مداخله آموزش مديريت خشم كه متناسب با بافت و نوع زندگي نوجوانان پسر مقيم در مركز طراحي شده بود به كاهش پرخاشگري و اضطراب اجتماعي آنها منجر شد. مشاوران مي توانند براي پيشگيري از مشكلات روانشناختي در اين گروه از نوجوانان از اين مداخله بهره بگيرند.

Introduction: The present study was conducted with the aim of the development of anger management group training program and its effect on aggression and social phobia in adolescents of Tehran welfare organization boarding centers Methods: The current research was explanatory sequential mixed method study. In the qualitative stage, the researcher selected twelve male adolescents from Tehran welfare organization boarding centers located in southeast of Tehran with available sampling method, and performed semi-structured interviews on them. Then anger management program was developed. In the experiment stage, from 60 adolescents qualified for participated the present study, 30 adolescents with the least scores in research questionnaires were selected and were replaced into two groups of experiment and control with random assignment method (15 individuals per group). Participants’ assessed in pretest and posttest by Aggression Questionnaire of Buss-Perry (1992) and Social Phobia Inventory of Connor et al. (2000). Then, the adolescents of the experiment group received the anger management program in eight weekly group session of 90-mins, but the control group received no intervention. The data were analyzed through uni-variate analysis of covariance by SPSS 21. Results: Findings indicated that there was significant difference in aggression between adolescents boys in pre and post-test experiment and control groups (P=0/001). In addition, there was significant difference between means scores of social phobia in adolescents boys in experiment and control groups pre and post-test (P=0/001). Conclusion: the efficiency of the anger management intervention in adolescents living in foster centers. The counselors are working at these centers can be use this psychological intervention to reducing aggression and social phobia among adolescents