كليدواژه :
صفر رشدي , نياز گرمايي , مدل خطي , كفشدوزك كريپتولموس
چكيده فارسي :
كفشدوزك شكارگر كريپتولموس، Cryptolaemus montrouzieri Mulsantمهمترين دشمن طبيعي شپشك هاي آرد آلود مي باشد. شناخت سازگاري هاي بوم شناختي عوامل مورد استفاده در برنامه هاي مهار زيستي آفات، موجب افزايش كارايي آنها در مهار آفات هدف خواهد شد. در اين پژوهش، تاثير دما به عنوان مهم ترين عامل محيطي موثر بر رشدونمو كفشدوزك ياد شده، مورد مطالعه قرار گرفت. طول دوره ي رشدونمو دوره جنيني (تخم)، سنين مختلف لاروي، شفيرگي و كل دوره ي نابالغ كفشدوزك كريپتولموس در دامنه دمايي 35-15 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 60-50 درصد و دوره نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي ثبت شد. بر اساس تجزيه واريانس داده ها، دما طول دوره رشدونمو مراحل رشدي كفشدوزك كريپتولموس را در سطح احتمال يك درصد تحت تاثير قرار داد و افزايش دما كاهش طول دوره رشد و نمو را بدنبال داشت. مدل هاي خطي روز-درجه و ايكموتو-تاكاي به منظور توصيف رشدونمو تابع دماي كفشدوزك كريپتولموس مورد استفاده قرار گرفت. هر چند هر دو مدل برازش مناسبي روي داده ها داشتند، ولي با توجه به معيارهاي آماري، مقادير برآورد شده توسط مدل ايكموتو-تاكاي به عنوان شاخص‌هاي دمايي كفشدوزك كريپتولموس در نظر گرفته شد. بر اساس نتايج به دست آمده، نياز گرمايي مراحل رشدي جنيني، لارو سنين اول، دوم، سوم، چهارم لاروي، كل دوره لاروي، شفيرگي و كل دوره نابالغ كفشدوزك كريپتولموس به ترتيب 80/88، 45/38، 43/67، 53/04، 113/27، 256/89، 143/29 و 483/59 روز-درجه بود. علاوه بر اين مقادير دماي آستانه پايين دماي رشدونمو براي مراحل ياد شده با به كارگيري مدل ايكموتو-تاكاي به ترتيب 9/79، 10/74، 10/28، 9/67، 10/06، 10/07، 9/18 و 9/64 درجه سلسيوس برآورد شد. نتايج به دست آمده از اين پژوهش، علاوه بر مشخص كردن جنبه هايي از ويژگي هاي دمايي كفشدوزك كريپتولموس، اطلاعات ما را در راستاي توسعه برنامه مهار زيستي شپشك‌هاي آردآلود افزايش ميدهد.
چكيده لاتين :
The mealybug destroyer, Cryptoleamus montrouzieri Mulsant is the most important natural enemy of the mealybugs. Increasing knowledge regarding ecological compatibilities of the natural enemies lead to increase their efficacy for controlling the pests. In this study, the effect of temperature as the most effective environmental factor on development of the mealybug destroyerwas studied. Developmental time of incubation period, all larval instars, pupal period, and overall immature stages of the mealybug destroyer were recorded in temperatures ranging 15-35°C, 50-60% RH, and a photoperiod of (L:D) 16:8h. According to the ANOVA, temperature affected significantly developmental time of the mealybug destroyer at 1% probability level and increasing temperature lead to decreasing developmental time. Degree-Day and Ikemoto-Takai linear models were used to describe temperature-dependent development of the mealybug destroyer. While, both of the linear models had shown an acceptable fit to data, because of better statistical criteria, estimation of the Ikemoto-Takai linear model was considered for thermal indices. Estimated values for thermal requirement of incubation period, 1st, 2nd, 3rd, and 4th larval instars, total larval period, pupal period and overall immature stages of the C. montrouzieri were 45.38, 43.67, 53.04, 113.27, 256.89, 143.29 and 483.59 degree-days, respectively. Moreover, the values of the lower temperature threshold for the mentioned developmental stages were 9.79, 10.74, 10.28, 9.67, 10.06, 10.07, 9.18 and 9.64°C, respectively, using Ikemoto and Takaei linear model.According to the results, clarifying some aspects of thermal characteristics of the mealybug destroyer, would increase our knowledge to improve biological control program of the mealybugs.
