بررسي اثر ماسه‌سنگ گلاكونيتي بر رشد، ميزان عناصر و برخي عوامل فيزيولوژيكي گياه كلزا رشد يافته تحت دو اسيديته مختلف

پتاسيم يكي از كودهاي پُرمصرف در كشور ما است و ماسه‌سنگ گلاكونيتي ممكن است يكي از گزينه‌هاي جايگزين براي كودهاي پتاسه باشد اين تحقيق با هدف بررسي اثرات ماسه‌سنگ گلاكونيتي استفاده شده به عنوان كود پتاسيم در گياه زراعي كلزا و امكان آزادسازي پتاسيم و ايجاد سميت آهن توسط آن صورت گرفت. كاشت گياهان، در طرح آزمايش كاملاً تصادفي و در قالب فاكتوريل در اتاق كشت و به صورت كشت گلداني در شن انجام شد. فاكتور اول پتاسيم و در سه سطح هوگلند فاقد پتاسيم + پودر ماسه‌سنگ گلاكونيتي، هوگلند داراي پتاسيم و هوگلند فاقد پتاسيم و فاكتور دوم اسيديته محيط كشت در دو سطح 6 و 5/7 بود. پتاسيم به صورت نيترات پتاسيم استفاده شد و پودر ماسه‌سنگ گلاكونيتي قبل از كاشت گياهان با شن شسته شده مخلوط گرديد. نتايج نشان داد كه كمبود پتاسيم در تيمار فاقد پتاسيم باعث كاهش شديد صفات رشد، ميزان پتاسيم، پروتئين محلول در بخش هوايي، قند‌هاي محلول، نشاسته، كلروفيل a و كلروفيل كل و افزايش اسيدهاي آمينه كل شد. كاربرد گلاكونيت با رها‌سازي پتاسيم توانست كمبود پتاسيم را در محيط ريشه گياه جبران كند، به طوري كه گياهان تيمار شده با هوگلند فاقد پتاسيم + پودر ماسه‌سنگ گلاكونيتي در ميزان پتاسيم و بسياري صفات رشد از جمله وزن تر و خشك كل گياهان تفاوت معني‌داري با تيمار هوگلند داراي پتاسيم نداشتند. مقدار آهن ريشه گياه كلزا در تيمار گلانونيت نسبت به دو تيمار ديگر پتاسيم بيش‌تر بود، اما كاهش اسيديته از 5/7 به 6 ميزان آهن گياهان را افزايش نداد. كاهش اسيديته در تيمارهاي هوگلند و گلاكونيت سبب كاهش پروتئين، نشاسته، رنگدانه‌‌ها و رشد گياه شد. اين نتايج نشان مي‌دهد كه پودر ماسه‌سنگ گلاكونيتي توانايي آزادسازي پتاسيم دارد. بدون توجه به اسيديته محلول غذايي، استفاده از ماسه سنگ گلاكونيتي در گياه كلزا منجر به هيچ گونه علائم سميت آهن نشد.