پاسخ‌هاي فيزيولوژيك ژنوتيپهاي كلزا به كاشت تأخيري و محلول‌پاشي هيوميك اسيد

Physiological responses of rapeseed genotypes to delayed planting and foliar application of humic acid

اين آزمايش با هدف بررسي اثر كاربرد هيوميك اسيد بر ويژگي­هاي فيزيولوژيك ژنوتيپهاي كلزا در تاريخ‌هاي مختلف كاشت و گزينش ژنوتيپهاي سازگار با شرايط محيطي جهت توسعه كشت كلزا در مناطق معتدل سرد و نيمه خشك به صورت فاكتوريل اسپليت پلات در قالب بلوك­ هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال­ هاي زراعي 94-1393 و 95-1394 در منطقه كرج اجرا شد. در اين آزمايش تاريخ كاشت در سه سطح شامل 15 مهرماه، 25 مهرماه و پنجم آبان ماه، هيوميك اسيد در دو سطح شامل محلول‌پاشي با آب خالص (عدم كاربرد هيوميك اسيد) و كاربرد هيوميك اسيد (محلول ­پاشي به ميزان دو در هزار) به­ صورت فاكتوريل در كرت‌هاي اصلي و ژنوتيپ‌هاي كلزا (Tassilo، L14، HL3721، WPN6، HW118 و Natali) در كرت‌هاي فرعي قرار گرفتند. برهم‌كنش تاريخ كاشت، هيوميك اسيد و ژنوتيپ بر عملكرد دانه، قطر طوقه، بقاي زمستانه، ميزان پرولين و كربوهيدرات محلول در سطح 1 درصد معني­دار شد. نتايج نشان داد كه در تاريخ كاشت 15 مهرماه وكاربرد هيوميك اسيد، رقم WPN6 بالاترين ميزان عملكرد دانه (5764 كيلوگرم در هكتار) و ويژگي‌هاي فيزيولوژيك را توليد نمودند. همچنين در تاريخ‌هاي كاشت تاخيري همراه با كاربرد هيوميك اسيد نيز رقم HW118 با بالاترين ويژگي‌هاي مورد مطالعه، قابل توصيه مي­باشد.

The present experiment aimed to investigate the effect of humic acid application on physiological characteristics of rapeseed genotypes at different planting dates and selection of genotypes adapted to environmental conditions for development of rapeseed cultivation in cold and semi-arid temperate regions as a factorial randomized complete blocks design with three replications was conducted in Karaj during the cropping years 2014-2015 and 2015-2016. In the present experiment, planting date at three levels including 15 October, 25 October and the fifth of November, humic acid in two levels including spraying with pure water (no humic acid application) and humic acid application (foliar application of two per thousand) as a factorial in the main plots and canola genotypes (HW118, WPN6, HL3721, L14, Tassilo and Natali) were sub-plotted. Interaction of planting date, humic acid and genotype on grain yield, crown diameter, winter survival, proline and soluble carbohydrate content were significant at 1 percent level. Results showed that WPN6 produced the highest grain yield (5764 kilogram per hectare) and physiological traits at 15 October planting date and humic acid application. Also, in delayed sowing dates with humic acid application, HW118 with the highest studied traits is recommended.