اثربخشي بازي درماني گروهي بر تاب آوري و راهبردهاي خودمهارگري كودكان طلاق

Effectiveness of Group Play therapy on Resilience and Self-Control Strategies in Children of Divorced Parents

زمينه و هدف: طلاق يكي از وقايع پرتنش در طول زندگي مشترك و مهم­ترين شاخص آشفتگي زندگي زناشويي است كه فرايندهاي روان­شناختي، هيجاني، رفتاري، تحصيلي، و ارتباطي دانش­آموزان را تحت تأثير قرار مي­دهد. بدين ترتيب پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي بازي­درماني گروهي بر تاب­ آوري و راهبردهاي خودمهارگري كودكان طلاق انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر ­آزمايشي با طرح پيش ­آزمون-پس ­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري اين مطالعه را تمامي كودكان پسر طلاق 7 تا 10 سال مشغول به تحصيل در دروه ابتدايي در سال تحصيلي 97-1396 تشكيل مي‌دادند. حجم نمونه شامل 30 كودك از جامعه آماري مذكور بود كه به شيوه نمونه­ گيري خوشه­اي انتخاب، و به صورت تصادفي ساده در دو گروه آزمايش و گواه جايدهي شدند (15 كودك در هر گروه). گروه آزمايش مداخله بازي­درماني را طي دو ماه و نيم در 8 جلسه 60 دقيقه‌اي دريافت كردند، در حالي كه گروه گواه اين مداخله را در طي فرايند انجام پژوهش دريافت نكرد. پرسشنامه‌هاي مورد استفاده در اين پژوهش شامل مقياس تاب­آوري كودكان و نوجوانان (انگار و ليبنبرگ، 2009) و پرسشنامه خودمهارگري ادراك شده كودكان (هامفري، 2000) بود. داده‌هاي حاصل از پژوهش به شيوه تحليل كواريانس توسط نرم‌افزار آماري SPSS23 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج حاصل از تحليل داده‌ها نشان داد كه بازي­درماني بر تاب­ آوري و راهبردهاي خودمهارگري كودكان طلاق مؤثر بوده است (P<0.001)؛ بدين صورت كه اين شيوه درمان توانسته است تاب­آوري و راهبردهاي خودمهارگري كودكان طلاق را بهبود دهد. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش حاضر مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه بازي‌درماني گروهي با بهره‌گيري از فنوني مانند كشف و درمان علل مقاومت‌ها و مخالفت‌ها با ديگران و قوانين، آموزش نحوه بروز و شناسايي هيجانات اصلي خود، و مديريت خشم مي‌تواند به عنوان روشي كارآمد در جهت بهبود تاب­ آوري و راهبردهاي خودمهارگري كودكان طلاق در سطح مدارس و كلينيك ­هاي روان­شناختي به كار رود.

Background and Purpose: Divorce is one of the most stressful events in life and the most important indicator of marital disturbance that affects students' psychological, emotional, behavioral, academic, and communication processes. Thus, the present study aimed to investigate the effectiveness of group play therapy on resiliency and self-control strategies in children of divorced parents. Method: The method of this study was pre-test and post-test with control group. The statistical population of this study consisted of all children of divorced parents aged 7-10 years studying in primary school in the academic year of 2016-17. The sample size consisted of 30 children from the mentioned statistical population who were selected by cluster sampling method and were randomly assigned into two experimental and control groups (15 children in each group). The experimental group received play therapy intervention in 8 sessions of 60 minutes for two and a half months, while the control group did not receive this intervention during the research process. Questionnaires used in this study included Resiliency Scales for Children and Adolescents (Ungar and Liebenberg, 2009) and Children's Perceived Self Control Scale (Humphrey, 2000).The data were analyzed by SPSS 23 software using covariance analysis. Results: The results of the data analysis showed that play therapy was effective on resilience and self-control strategies in children of divorced parents (P <0.001). Conclusion: Based on the findings of the present study, it can be concluded that group play therapy using techniques such as discovering and treating the causes of resistance and opposition to others and the laws, training how to identify their emotions, and anger management can be an effective way to improve resilience and self-control strategies for children of divorced parents at school and psychological clinics.