پديد آورندگان :
اميدخدا، مريم دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه علم اطلاعات و دانش شناسي , اباذري، زهرا دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه علم اطلاعات و دانش شناسي , حسيني، زهره دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه علم اطلاعات و دانش شناسي , حريري، نجلا دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه علم اطلاعات و دانش شناسي، تهران
كليدواژه :
برنامه‌ريزي , برنامه‌ريزي مشاركتي , برنامه‌ريزي منطقي , فعاليتهاي فرهنگي , كتابخانه‌هاي عمومي
چكيده فارسي :
هدف: هدف پژوهش حاضر شناخت مناسبترين نوع برنامه‌ريزي به‌منظور طراحي فعاليتهاي فرهنگي كتابخانه‌هاي عمومي در ايران، از ديدگاه كتابداران و كارشناسان اين كتابخانه‌ها است. درك ديدگاه‌هاي كاركنان صف و ستاد كتابخانه‌هاي عمومي در انتخاب مناسبترين نوع برنامه‌ريزي و همچنين، اولويت‌بندي به‌كارگيري انواع برنامه‌ريزي‌ها براي طراحي فعاليتهاي فرهنگي كتابخانه‌هاي عمومي داراي اهميت است. تعيين مناسبترين نوع برنامه‌ريزي براي طراحي فعاليتهاي فرهنگي از ديدگاه كتابداران و كارشناسان كتابخانه‌هاي عمومي كشور است.
روش: روش پژوهش كاربردي و از نوع توصيفي-پيمايشي است. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامۀ محقق‌ساخته است كه روايي محتوايي با استفاده از دو ضريب نسبي روايي محتوايي و شاخص روايي محتوايي و پايايي پرسشنامه با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ محاسبه شد. جامعۀ پژوهش شامل دو گروه كتابداران و كارشناسان استاني و ستادي امور فرهنگي نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور بودند. 357 كتابدار از طريق نمونه‌گيري خوشه‌اي و 38 كارشناس به‌عنوان نمونه به‌صورت تصادفي انتخاب شدند كه از اين تعداد 29 پرسشنامه تكميل شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون فريدمن در نرم‌افزار SPSS نسخۀ 22 استفاده شده است.
يافته‌ها: ديدگاه‌هاي كتابداران و كارشناسان در انتخاب مناسبترين نوع برنامه‌ريزي متفاوت بود. از نظر كتابداران پنج نوع برنامه‌ريزي مشاركتي، فرهنگي، راهبردي، ترويجي و منطقي در اولويت نخست تا پنجم بودند و از منظر كارشناسان ستادي به‌ترتيب انواع برنامه‌ريزي‌هاي منطقي، راهبردي، ترويجي، فرهنگي و مشاركتي در اولويت اول تا پنجم قرار داشتند.
اصالت/ارزش: مقالۀ حاضر اولين پژوهشي است كه به بررسي ديدگاه‌هاي كاركنان صف و ستاد در انتخاب مناسبترين نوع برنامه‌ريزي در كتابخانه‌هاي عمومي مي‌پردازد. شناخت و درك تفاوت‌هاي كاركنان صف و ستاد در نوع برنامه‌ريزي به همگرايي نظريات بين آن‌ها كمك مي‌كند و موجب تقويت برنامه‌ريزي‌ها مي‌شود
چكيده لاتين :
Purpose: The main purpose of the present research is to recognize the most
appropriate type of planning for designing cultural activities of public
libraries in Iran, from the perspective of their librarians and experts.
Identifying and understanding the views of librarians and experts in selecting
the most appropriate type of planning, as well as prioritizing the use of
various plans to design the cultural activities are among the other aims of
this research.
Methodology: This study is an applied research that was conducted by the
survey method. A researcher-made questionnaire is selected as the tool for
data collection. Content validity was calculated using two coefficients,
content validity relative and content validity index. To measure the
reliability of the questionnaire, the Cronbach's alpha coefficient was used.
The research population consisted of two groups: public library librarians
and the provisional and staff experts working in the Cultural affairs division
of Iran Public Libraries Foundation. In selecting the librarians group, cluster
sampling was used to maintain the distribution of samples. For this purpose,
Iran was divided into five parts: east, west, center, north and south. Sampling
was performed according to the size and volume of each region. 357
librarians were randomly selected 38 experts were selected by random
sampling, from whom 29 individuals completed the questionnaires. To
analyze the data, Friedman test was applied using the SPSS 22 platform.
Findings: The results showed that among the five types of planning,
participatory planning from the viewpoint of librarians, and logical planning
from the viewpoint of experts ranks first. Moreover, the results of Friedman
test showed that ranking of different types of planning for designing cultural
activities are significant from the viewpoint of both groups. From the
librarians' viewpoint, logical, strategic, extension, cultural and participatory
planning ranked first to fifth respectively, while from the experts' viewpoint,
logical, strategic, promotional, cultural and participatory planning ranked
first to fifth respectively.
Originality/value: The present research is the first research that has
reviewed the opinions of experts and librarians in selecting the most
appropriate type of planning in public libraries. Identifying and
understanding the differences between staff and line experts in the type of
planning help to promote convergence between them and also help to
strengthen the planning. This research can be used as a basis for designing
cultural activities. Applying this basis will assist planners and managers of
public libraries in making decisions about cultural activities.
