اثربخشي درمان فراتشخيص يكپارچه بر خودپنداشت و آشفتگي روان‌شناختي دانش‌آموزان با علائم افسردگي

The Effectiveness of Unified Transdiagnostic Therapy on Self-Concept and Psychological Disorder of the Students with Depression Symptoms

زمينه و هدف: افسردگي به‌عنوان يك آسيب رواني‌ مي­ تواند بر كنش ­هاي مهم فرد در ابعاد مختلف تأثير منفي بگذارد. در نتيجه عدم توجه به مشكلات روان‌شناختي و هيجاني افراد با اختلال افسردگي مي‌‌تواند باعث تشديد مشكلات آنها و در برخي موارد بروز افكار خودكشي در آنها شود؛ بنابراين هدف اين­ پژوهش، بررسي اثربخشي درمان فراتشخيص يكپارچه بر خودپنداشت و آشفتگي روان‌شناختي دانش­آموزان داراي علائم افسردگي بود. روش: روش پژوهش حاضر نيمه ­آزمايشي با طرح پيش­ آزمون-پس ­آزمون با گروه گواه بود. در اين پژوهش جامعه آماري را تمامي دانش ­آموزان داراي علائم افسردگي دوره اول متوسطه شهر شيراز در سال تحصيلي 96-1395 تشكيل مي‌دادند. نمونه مورد مطالعه شامل 30 دانش‌آموز داراي علائم افسردگي با روش نمونه‌گيري غيرتصادفي هدفمند انتخاب شدند و در گروه ­هاي آزمايش و گواه به صورت تصادفي جايدهي شدند. گروه آزمايش مداخله درمان فراتشخيص يكپارچه را طي سه ماه در 10 جلسه 90 دقيقه‌اي دريافت كرد، اين در حالي بود كه گروه گواه اين مداخله را در طول فرايند انجام پژوهش دريافت نكرد. براي جمع ­آوري داده ­ها در اين مطالعه از پرسشنامه‌ اختلال­ هاي رواني (دروگاتيس و همكاران، 1973)، پرسشنامه خودپنداشت (پيرز – هريس، 1969) و مقياس افسردگي (بك و همكاران، 1994) استفاده شد. داده‌هاي حاصل از پژوهش با روش تحليل كوواريانس تك­متغيره و نرم‌افزار آماري SPSS23 تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: نتايج حاصل از تحليل داده‌ها نشان داد كه درمان فراتشخيص يكپارچه برخودپنداشت (0/001>P؛ 35/33=F) و آشفتگي روان‌شناختي (0/001>P؛ 71/16=F) دانش ­آموزان داراي علائم افسردگي مؤثر بوده است؛ بدين صورت كه اين درمان به بهبود خودپنداشت و كاهش آشفتگي روان‌شناختي دانش­­ آموزان داراي علائم افسردگي منجر شده است. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج مطالعه حاضر مي­توان نتيجه گرفت كه درمان فراتشخيصي يكپارچه‌نگر با بهره‌گيري از فنوني مانند آموزش آگاهي هيجاني، يادگيري مشاهده تجارب هيجاني، بازشناسي هيجان‌ها، شناسايي الگوهاي اجتناب از هيجان، و ارزيابي مجدد شناختي مي‌تواند به بهبود خودپنداشت و كاهش آشفتگي روان‌شناختي دانش‌آموزان داراي علائم افسردگي منجر شود.

Background and Purpose: Depression as a psychological disorder can negatively affect one's important functions in various dimensions. As a result, not paying attention to the psychological and emotional problems of people with depression can aggravate their problems and in some cases suicidal thoughts. Therefore, the purpose of this study was to evaluate the effectiveness of unified transdiagnostic therapy on self-concept and psychological distress in students with depression symptoms. Method: The research method was semi-experimental with pre-test and post-test with control group. The statistical population consisted of all high school students with depressive symptoms in Shiraz in the academic year 2017-2018. The study sample consisted of 30 students with depressive symptoms who were selected by convenient sampling and were randomly assigned to experimental and control groups. The experimental group received the unified transdiagnostic therapy in 10 sessions of 90 minutes for three months, while the control group did not receive the intervention during the research process. Data were collected using the Mental Disorders Questionnaire (Drogatis et al., 1994), Self-concept Questionnaire (Pierce-Harris, 1969) and Depression Scale (Beck et al., 1994). Data were analyzed using univariate analysis of covariance and statistical software SPSS23. Results: The results of data analysis showed that the unified transdiagnostic therapy was effective on level of self-concept (F = 35.33 P <0.001) and psychological distress (F = 71.16 P <0.001) in students with depressive symptoms. Conclusion: Based on the results of this study, it can be concluded that unified transdiagnostic therapy using techniques such as training emotional awareness, learning to observe emotional experiences, emotion recognition, identifying avoidance patterns, and cognitive reevaluation can improve psychological self-concept and reduce psychological distress symptoms in students with depression symptoms.