تأثير آموزش حل مسئله بر مهارت هاي اجتماعي كودكان پيش دبستاني

The Effect of Problem- Solving Training on Social Skills of Preschool Children

زمينه و هدف: مهارت­ هاي اجتماعي، رفتارهاي اجتماعي مورد قبول و فراگرفته شده­اي هستند كه موجب ارتباط با ديگران و بهبود كيفيت زندگي شده و در برقراري ارتباط مؤثر و پذيرش اجتماعي نقش مهمي دارند. از سويي ديگر حل مسئله يكي از مهم­ترين مهارت­ هايي است كه مي­تواند سلامت رواني كودكان را در رويارويي با مشكل­ هاي كنوني و آينده حفظ و تقويت كند؛ بنابراين در اين راستا تقويت مهارت حل مسئله يكي از راه­ هاي مقابله با مشكل­ هاي زندگي است هدف پژوهش حاضر تعيين تأثير حل مسئله بر مهارت­ هاي اجتماعي كودكان پيش­ دبستاني، بود. روش: روش اين پژوهش، كاربردي و به لحاظ شيوه اجرا، نيمه ­آزمايشي از نوع طرح پيش­ آزمون – پس ­آزمون و پيگيري با گروه گواه بود. كودكان مقطع پيش ­دبستاني مهدكودك ­هاي شهر كرمانشاه در سال تحصيلي 97-1396، جامعه آماري اين پژوهش را تشكيل دادند. تعداد 24 نفر (شامل 16 پسر و 8 دختر) از اين كودكان، با استفاده از روش نمونه­ گيري در دسترس، انتخاب و در دو گروه آزمايش و گواه، به شيوه تصادفي جايدهي شدند. براي جمع ­آوري داده ­ها، از مقياس درجه ­بندي مهارت­هاي اجتماعي (گرشام و اليوت،1990) استفاده شد. ابتدا از هر دو گروه پيش ­آزمون به عمل آمد، سپس افراد گروه آزمايش، 16 جلسه تحت آموزش مهارت حل مسئله قرار گرفتند در حالي كه گروه گواه مداخله هدفمندي دريافت نكرد. سپس، از هر دو گروه پس­ آزمون به عمل آمد. پس از گذشت چهار ماه، دوره پيگيري نيز براي هر دو گروه به عمل آمد تا پايايي نتايج با گذشت زمان مورد بررسي قرار گرفته باشد. در نهايت داده ­ها با استفاده از آزمون اندازه ­گيري مكرر و با استفاده از نرم ­افزار SPSS-20 تحليل شدند. يافته­ ها: يافته­ هاي پژوهش نشان داد كه آموزش حل مسئله در دو مرحله پس آزمون و پيگيري باعث افزايش مهارت­ هاي اجتماعي (شامل همكاري، جرئت­ ورزي، مسئوليت­ پذيري و خودمهارگري) در كودكان پيش­ دبستاني شده است (0/001>p). نتيجه ­گيري: بر اساس يافته ­هاي به­ دست آمده از اين پژوهش مي­ توان نتيجه گرفت از آنجا كه مهارت حل مسئله به چگونگي برطرف كردن مشكلات و مديريت مسائل زندگي مربوط مي­ شود،آموزش اين مهارت­ ها به كودك، زمينه­ ساز بهبود تعامل و ارتباط سازنده و مؤثر با جهان پيرامون شده و موجب ارتقاء سطح مهارت­ هاي اجتماعي و روابط بين­فردي مطلوب مي ­شود. آموزش مهارت­ هاي حل مسئله در اين مطالعه توانسته است زمينه همكاري، مسئوليت ­پذيري، و تعامل بين ­فردي مطلوب را در كودكان تقويت كند و در نهايت موجب افزايش مهارت ­هاي اجتماعي افراد گروه آزمايش شده است.

Background and Purpose: Social skills are accepted and learned social behaviors that improve communication with others and improve the quality of life and play an important role in effective communication and social acceptance. On the other hand, problem solving is one of the most important skills that can preserve and enhance children's mental health in the face of present and future problems, so the aim of the present study was to determine the effect of problem solving on preschool children's social skills. Method: The method of this study was a quasi-experimental design with pretest-posttest and follow up with control group. The preschool children of Kermanshah in the academic year of 2017-2018 formed the statistical population of this study. 24 children (16 boys and 8 girls) were selected by convenience sampling method and were randomly assigned into two experimental and control groups. Social Skills Rating Scale (Gersham & Elliott, 1990) was used to collect data. Pre-test was performed in both groups, then the experimental group received 16 sessions of problem solving skills training while the control group did not receive targeted intervention. Then, post-test was performed on both groups. After four months, the follow-up period was administered to both groups to evaluate the stability of the results over time. Finally, data were analyzed by repeated measure test and SPSS- 20 software. Results: Findings showed that problem solving training in two stages of post-test and follow-up increased social skills (including cooperation, assertiveness, responsibility and self-control) in preschool children (p <0.001). Conclusion: Based on the findings of this study, it can be concluded that problem solving skills are related to how to solve problems and manage life issues, so teaching these skills to the child improves effective interaction and communication and interpersonal relationships. In this study problemsolving skills training has been able to reinforce the favorable cooperation, responsibility, and interpersonal interaction in children and has ultimately increased the social skills of the individuals in the experimental group.