بكارگيري مدل هاي تئوري راف توسعه يافته (ERST) و تحليل تفسيري-ساختاري (ISM) و درخت تصميم (CART) براي كمك به حسابرسان جهت شناخت تقلب در صورت هاي مالي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار ايران

Applying Rough Developed theoretical Models (ERST), Interpretation-Structural Analysis (ISM) and Decision Tree (CART) for Help Auditors to Identify Fraud in the Financial Statements of Companies Listed on the Stock Exchange of Iran

هدف اين تحقيق از طريق بكارگيري مدل مجموعه تئوري راف توسعه يافته (ERST)، تحليل ساختاري-تفسيري (ISM) و درخت تصميم گيري (CART) به دنبال كمك به حسابرسان براي شناخت بيشتر مجاري تقلب شركت هاي بورس اوراق بهادار ايران مي باشد. روش اين پژوهش تركيبي و مبتني بر اقتباس مباني نظري از طريق روش ارزيابي انتقادي به منظور شناسايي ويژگي ها و معيارهاي تقلب در صورت هاي مالي (x) و ويژگي ها اعمال تقلب از طريق آن ها (y) مي باشد و بر اساس تحليل ساختاري-تفسيري (ISM)، درخت تصميم (CART) و مدل توسعه يافته تئوري راف (ERST) به دنبال تعيين موثرترين معيارهاي تقلب و راه هاي اعمال آن در صورت هاي مالي مي باشد. جامعه ي آماري پژوهش شامل 12 نفر از حسابرسان خبره مي باشد كه از طريق نمونه گيري هدفمند و همگن انتخاب شدند. در اين پژوهش 18 شاخص به عنوان معيارهاي تقلب و 5 ويژگي به عنوان راه هاي اعمال تقلب شناسايي شدند. نتايج پژوهش نشان داد بر اساس نتيجه ي تحليل ساختاري-تفسيري (ISM) و درخت تصميم (CART) مالكيت مديريتي به عنوان مهمترين شاخص تقلب و بر اساس مدل توسعه يافته تئوري راف (ERST) حساب هاي دريافتني به عنوان مهمترين ويژگي اعمال تقلب محسوب مي شوند. بر اين اساس در نتيجه گيري اين پژوهش بايد بيان نمود، براي تعيين تقلب در صورت هاي مالي مي توان از دو شاخص پايين بودن موجودي كالا به فروش (X12) و بالا بودن مالكيت مديريتي (X17) بر اساس تغييرات در حساب هاي دريافتني استفاده نمود.

The Purpose of this Research is Rough Set Theory Developed Using Model (ERST) to Assist Auditors to Identify Fraud in the Financial Statements of Iranian Companies Listed on Stock Exchange. The method of this combined research is based on the adaptation of theoretical foundations through the critical evaluation method to identify the characteristics and criteria of fraud in the financial statements (x) and the characteristics of committing fraud through them (y) and based on the decision tree (CART) and the developed Rough Theory Model (ERST) are seeking to determine the most effective criteria for fraud and how it can be applied in financial statements. The statistical population of the study consisted of 12 expert auditors selected through targeted and homogeneous sampling. In this study 18 indicators were identified as criteria for fraud and 5 attributes as ways of committing fraud. The results of this study showed that, based on the result of the management decision tree (CART) as the most important indicator of fraud, according to the developed Rough Theory Model (ERST), accounts receivable are considered as the most important feature of fraudulent behavior. Accordingly, in the conclusion of this research, for determining the fraud in the financial statements, we can use two indicators of low inventory sale (X12) and high management ownership (X17) based on changes in accounts receivable.