طراحي و اعتبارسنجي چارچوب برنامه درسي آموزش كاهش خطرپذيري از بلاياي طبيعي براي دورة ابتدايي

Designing and Validating a Curriculum Framework of Natural Disaster Risk Reduction Education in Primary School

هدف پژوهش طراحي و اعتبارسنجي چارچوب برنامه درسي آموزش كاهش خطرپذيري از بلاياي طبيعي براي دورة ابتدايي بود. اين پژوهش جزء تحقيقات تركيبي از نوع اكتشافي-متوالي است. در بخش كيفي 12 نفر از متخصصان و اساتيد پژوهشكدة زلزله‌شناسي و دانشگاه‌هاي كشور و متخصصان مديريت بحران با روش نمونه‌گيري هدفمند و با تكنيك گلوله برفي انتخاب شدند. در اين بخش از روش مصاحبه، بررسي پيشينه و مطالعه منابع، متون و اسناد بالادستي براي دستيابي به مفاهيم، عبارات و واژه‌هاي كليدي مرتبط با چارچوب مذكور استفاده گرديد و داده‌هاي كيفي اوليه حاصل شد. با روش تحليل مضمون، داده‌هاي كيفي تحليل شد و چارچوب اوليه شكل گرفت. براي اعتباريابي چارچوب اوليه از معيارهاي اعتبار سنجي كيفي استفاده شد. در بخش كمي، جامعة آماري شامل متخصصان دانشگاهي در حوزة مطالعات برنامه درسي و معلمان دورة ابتدايي بودند؛ كه تعداد 20 نفر از متخصصان دانشگاهي در رشتة برنامه‌ريزي درسي و 110 نفر از معلمان دورة ابتدايي از بين تمامي معلمان دورة ابتدايي منطقه سرچهان (400 نفر) با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. براي جمع‌آوري داده‌هاي كمي از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. براي سنجش روايي پرسشنامه از روش‌هاي روايي صوري و محتوايي و تحليل عامل و براي محاسبة پايايي از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد. نتايج تحليل عامل نشان داد كه روش‌هاي تدريس با بار عاملي 96/0، محتوا و هدف 94/0، روش‌هاي ارزشيابي 93/0، مواد و منابع 97/0 و منطق و چرايي با بار عاملي 93/0 به ترتيب تبيين‌كنندة چارچوب برنامه درسي آموزش كاهش خطرپذيري از بلاياي طبيعي در دورة ابتدايي هستند؛ و همچنين ضريب آلفاي كرونباخ بالاي 90/0 بيان‌كنندة پايايي قابل‌قبول عناصر برنامه درسي بود؛ بنابراين اعتبار چارچوب نهايي برنامه درسي مورد تأييد قرار گرفت.

The purpose of the research was to designing and validating a curriculum framework of natural disaster risk reduction education in primary school. This study is a sequential exploratory mixed method. In the qualitative section 12 experts and professors of the Institute of Seismology and the universities of Iran and crisis management specialists were selected by purposeful sampling and snowball technique. In this section, the interview method, literature reviews of research and study of resources, texts and upstream documents were used to attain concepts, phrases and key words related to the framework, and initial qualitative data were obtained. qualitative data was analyzed by thematic analysis method and the initial framework was formed. Qualitative validation criteria were used to validate the framework. In the quantitative section, the statistical population consisted of university specialists in the field of curriculum studies and primary school teachers, Which 20 of university specialists and 110of primary school teachers in the sarchehan district(400) that were selected by simple random sampling method. to collect quantitative data a teacher made questionnaire was used. To confirm the validity of the questionnaire, face and content validity and factor analysis and for calculating reliability, the Cronbach's alpha coefficient were used. The results of factor analysis showed that teaching methods with factor load of 0.96, content 0.94, evaluation methods 0.93, materials & resources 0.97, and logic with load factor of 0.93 explained the curriculum framework of natural disaster risk reduction education in primary school. Also, the coefficient of Cronbach's alpha above 0.90 confirmed reliability of curriculum elements. Therefore, the validity of the final curriculum framework was confirmed.