تدوين راهبردهاي بهره برداري پايدار از مراتع در ميان جوامع محلي مطالعه موردي شهرستان كرمان

Strategies for sustainable use of rangelands applicable for local Communities Case of: Kerman County

اين تحقيق با هدف كلي تدوين راهبردهاي بهره برداري پايدار از مراتع در ميان جوامع محلي انجام شد. جامعه آماري تحقيق شامل كارشناسان اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري شهرستان كرمان بود. براساس نتايج تحقيق مهم ترين نقاط قوت و ضعف بهره برداري پايدار به ترتيب «احياي تعاوني هاي بهره برداران و واگذاري مراتع به آنها با نظارت بر نحوه احياء و بهره برداري» و «فرهنگ بهره برداري ضعيف در زمينه پايداري مراتع، بهره برداري بي رويه و غيراصولي» بود همچنين عمدهترين نقاط فرصت و تهديدها در اين زمينه «برنامه ريزي منسجم، بلندمدت، هدفمند و قابل ارزشيابي مرحله اي و نهايي براي تضمين اجراي موفقيت آميز طرح هاي زيربخش منابع طبيعي» و «افزايش پديده كاهش توان اقتصادي و فقر در ميان جوامع محلي بر اثر خشكسالي هاي پيدرپي و فشار بر مراتع» ميباشد. بعد از تعيين راهبردهاي مناسب با استفاده از ماتريس كمي برنامه ريزي (QSPM) ميزان جذابيت هر كدام از راهبردها مشخص شد در اين زمينه نتايج تحقيق نشان داد كه مهم ترين راهبردها به ترتيب «كنترل و نظارت مناسب بر مقادير زمين هاي كشاورزي در كنار مراتع جهت جلوگيري از تخريب و تغييرات كاربري اراضي مرتعي» و «مشخص نمودن محدوده بهره برداران و ميزان بهره برداري براساس واحد دامي در پروانه مرتع داري» ميباشد. همچنين نتايج نشان داد كه وضعيت استقرارپذيري فضاي استراتژيك سازمان منابع طبيعي و آبخيزداري به ترتيب، ناحيه راهبرد عقب نشيني يا كاهش، تنوع، تغيير جهت و توسعه ميباشد. اين تحقيق با طراحي و شناسايي راهبردهاي بهره برداري پايدار ميتواند به سازمانهاي ذيربط جهت مديريت پايدار منابع طبيعي (بخش مرتع) كمك شاياني كند و با عملياتي نمودن اين راهبردها گامي مثبت به سوي توسعه پايدار برداشت.

This research conducted with overall objective of collecting the Strategic data for Sustainable use of the rangelands. The statistical population are experts from the Department of Natural Resources and Watershed Management in Kerman province. Based on the results of the research, the most important strengths and weaknesses of sustainable exploitation of rangelands were lack of organization for that restorion of exploitation cooperatives is of the ways that promotes the sustainability of the use. Results also suggest that deed the rangelands to them under certain monitoring system could be useful. Of the weakness of the system is the low cultureal understanding of sustainability among the local communities. Overgrazing is one the reason of the weakness. Opportunities and threats in this field were ‘Coherent, long-term, goal-oriented, and verifiable stage-and-end planning to ensuring the successful implementation of the natural resource sub-projects. The treats are known as reduction of economic power and poverty among local communities due to the droughts and pressure on rangelands. Appropriate strategies using quantitative matrix management (QSPM) were determined. The most important strategies were ‘keeping the agricultural land values low in suck away that rangelands do not change to cultivated lands, land use change. Identification of land users and determination of stocking rates as it has been recoded in their grazing licences.