مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - اثر نوع پوشش گياهي بر فعاليت هاي ميكروبي و پويايي معدني شدن نيتروژن خاك در مراتع مشجر و غيرمشجر البرز مركزي

چكيده فارسي :

فعاليت هاي ميكروبي، پوياترين مشخصه هاي خاك محسوب شده و به عنوان شاخص هاي سلامت خاك مطرح مي باشند. با هدف مطالعه و ارزيابي اثر پوشش هاي گياهي مختلف بر فعاليت هاي ميكروبي و پويايي معدني شدن نيتروژن خاك، شش نوع تيپ گياهي شامل: (1) پوشش درختچه اي سرخه وليك (Crataegus microphylla C. Koch.)، (2) پوشش درختچه اي زرشك (Berberis integerrima Bunge.)، (3) پوشش درختچه اي گالش انگور (Ribes Uva - crispa L.)، (4) پوشش درختچه اي آلوچه وحشي (Prunus spinosa L.)، (5) پوشش مرتعي با غالبيت Lecokia cretica (Lam.) DC.، Orchis mascula L. و Cardamine bulbifera (L.) Crantz و (6) پوشش مرتعي با غالبيت Fragaria vesca L. در رويشگاه ييلاقي دياكوه، جنوب شرقي شهرستان نوشهر، مورد توجه قرار گرفت. در مجموع 15 نمونه خاك از هر تيپ گياهي به آزمايشگاه انتقال داده شد و مشخصه هاي فيزيكوشيميايي، فعاليت هاي ميكروبي (تنفس پايه، برانگيخته و زيتوده هاي ميكروبي كربن، نيتروژن و فسفر) و پويايي معدني شدن نيتروژن (نرخ هاي خالص آمونيفيكاسيون، نيتريفيكاسيون و معدني شدن نيتروژن) خاك اندازه گيري شد. نتايج حاكي از آنست كه پوشش هاي درختچه اي داراي فعاليت هاي ميكروبي بيشتر، نرخ خالص آمونيفيكاسيون (در فصل تابستان) و نيتريفيكاسيون (هر دو فصل تابستان و پاييز) بالاتري مي باشند كه در ارتباط با مقادير بالاتر مشخصه هاي رس، رطوبت، حاصل خيزي خاك تحت اين پوشش هاي اراضي مي باشند. در حالي كه مراتع غيرمشجر بطور كلي داراي فعاليت هاي ميكروبي و فرآيند معدني شدن كندتري مي باشند. نتايج اين پژوهش مي تواند اطلاعات ارزشمندي را در خصوص وضعيت اكولوژيكي و چرخه عناصر غذايي تحت پوشش هاي گياهي مختلف در ارتفاعات مناطق ييلاقي فراهم آورد.