مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - اثر برخي خصوصيات خاك بر الگوي پراكنش گونه هاي گياهي در حاشيه جنوبي پلاياي حاج عليقلي دامغان

چكيده فارسي :

در يك اكوسيستم بياباني، خصوصيات خاك و ارتباط آن با گياه جايگاه ويژه اي دارد. هدف از اين تحقيق بررسي رابطه برخي خصوصيات خاك با پوشش گياهي حاشيه پلاياي حاج علي قلي دامغان مي باشد. بدين منظور نمونه برداري از پوشش گياهي در 5 پلات ويتاكر اصلاح شده (1000 مترمربع) در هر يك از تيپ هاي گياهي انجام گرفت. در مركز هر پلات نيز با حفر پروفيل نمونه برداري از خاك انجام شد و برخي خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك با روش هاي متداول به دست آمد. خانواده Chenopodiaceae با فراواني 38/24 داراي بيشترين تعداد گونه را به خود اختصاص دادند و شكل زيستي تروفيت با فراواني 32/35 درصد بيشترين فراواني را در منطقه دارا بودند. گروه بندي پوشش گياهي با استفاده از روش خوشه بندي دوطرفه انجام و چهار خوشه مجزا از يكديگر تفكيك شد. به منظور شناسايي مهم ترين عوامل محيطي موثر بر پوشش گياهي از روش آناليز تطبيقي متعارف (CCA) استفاده شد. از بين عوامل مورد بررسي در محور اول pH و Ec بيشترين همبستگي و پس از آن ماده آلي، آهك و شن قرار گرفته و در محور دوم ميزان پتاسيم بيشترين همسبتگي و پس از آن نيتروژن و ماده آلي قرار داشتند. در مجموع دو محور اول 45/9 درصد از واريانس را توجيه كردند. نتايج نشان داد هر چند محدوديت هاي موجود كه به طور عمده در اين ناحيه شوري است، از موانع اساسي در اصلاح و توسعه پوشش گياهي مناطق بياباني مي باشد، اما توجه به گونه هايي كه همبستگي بيشتري با اين عامل نشان مي دهند، مي تواند به عنوان راه گشايي در جهت توسعه پوشش گياهي باشد.