ارزيابي عملكرد بيمارستان با استفاده از كارت امتيازي متوازن و الگوي زنجيره‌اي برنامه

Assessment of Hospital Performance using Balanced Scorecard Model and Program Chain Pattern

مقدمه: الگوي كارت امتيازي متوازن يك روش ارزيابي عملكرد مي‌باشد كه چشم‌انداز وسيعي در شناسايي نقاط ضعف و قوّت فعّاليّت‌هاي سازمان ارائه مي‌دهد. هدف اين پژوهش ارزيابي عملكرد بيمارستان با استفاده از كارت امتيازي متوازن و الگوي زنجيره‌اي برنامه بود. روش كار: : اين مطالعه توصيفي در مركز آموزشي درماني امام خميني ساري انجام شد. ابزار گردآوري داده‌ها از طريق پرسشنامه "كارت امتيازي متوازن"(Balanced Scorecard) بود و به صورت سرشماري توسط كليه مديران و سرپرستاران تكميل شد. با پانل تخصصي گويه هاي پرسشنامه "كارت امتيازي متوازن" در قالب الگوي زنجيره‌اي برنامه و به ابعاد ساختار، فرايند، نتيجه، كنترل و زمينه‌اي دسته بندي شد. روايي صوري، محتوا و سازه با استفاده از تحليل عامل تأييدي انجام شد. پايايي به روش ضريب آلفاي كرونباخ و پايايي مركب انجام شد. به منظور تحليل داده‌ها از نرم افزار اس پي اس اس نسخه 21 استفاده گرديد. يافته‌ها: بيمارستان مورد مطالعه در محور فرايندهاي داخلي با ميانگين (0/42±3/43) بيشترين نمره را دربين ابعاد كارت امتيازي متوازن كسب كرد و بعد مالي با ميانگين (0/56±3/17) و بعد مشتري با ميانگين (1/07±2/97) و بعد رشد و يادگيري با ميانگين (0/89±2/93) داراي كمترين نمره بودند. بيشترين توزيع و نمرات مكتسبه در الگوي زنجيره‌اي برنامه به ترتيب در بعد فرايند (58/8 درصد) و بعد كنترل (0/56±3/62) بود. نتايج آزمون تحليل واريانس يك طرفه نشان داد كه تفاوت معناداري ميان ابعاد مدل كارت امتيازي متوازن و الگوي زنجيره‌اي برنامه وجود دارد (0/001>P-value). نتيجه گيري: يافته‌ها نشان داد كه بيشترين بعد مورد توجه كارت امتيازي متوازن، فرايندي مي‌باشد. توجه به تمامي ابعاد مؤثر در عملكرد بويژه ابعاد نتيجه‌اي، ساختاري و زمينه‌اي در كنار ابعاد فرايندي و كنترلي براي ارزيابي عملكرد بيمارستان‌ها پيشنهاد مي‌شود.

Introduction: A Balanced Scorecard model is a performance evaluation methodology that provides a broad perspective on identifying the weaknesses and strengths of an organization's activities. The purpose of this study was to assess the performance of the hospital using a Balanced Scorecard Model and a Program Chain Pattern. Methods: This descriptive study was conducted at Imam Khomeini Educational Center in Sari. The data collection instrument was a "Balanced Scorecard Questionnaire” and completed by census of all managers and head nurses. The specialized panel of "Balanced Scorecard" questionnaires was categorized in the form of a Program Chain Pattern into dimensions of Input, process, outcome, control and Context. The content and face and structure validity were performed using confirmatory factor analysis. Reliability was measured by Cronbach's alpha coefficient and composite stability. To analyze the data, SPSS. 21 was used. Results: The hospital with the mean of internal processes (3.43 ± 0.42) scored the highest scores in the dimensions of the scorecard, and the financial dimension with the average (3.57 ± 0.56) and the client dimension the mean (2.97 ± 1.07) and learning with the mean (2.93 ± 0.89) had the lowest score. The highest distribution and scores in the Program Chain Pattern were in the process dimension (58.8%) and control dimension (3.62 ± 0.56), respectively. There was a significant difference between the dimensions of the Balanced Scorecard Model and the Program Chain Pattern (P value < 0.0001). Conclusions: The most important aspect of the Balanced Scorecard is a process. Considering all the effective dimensions in performance, especially the dimensions of the Output, Input and context along with the process and control dimensions for assessing the performance of the hospitals is recommended.