اثربخشي آموزش مديريت استرس بر كاهش استرس ادراك‌ شده در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه

Effectiveness of Stress Management Training on Reducing Perceived Stress in Veterans with PTSD

اهداف: در اﻳﺮان ﮔﺮوه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮجهي از رزﻣﻨﺪﮔﺎن و ﺟﺎﻧﺒﺎزان از اﺧﺘﻼل اﺳﺘﺮس ﭘﺲ از ﺳﺎﻧﺤﻪ (PTSD) رﻧﺞ ميﺑﺮﻧﺪ. تلاش‌هاي زﻳﺎدي ﺑﺮاي ارزﻳﺎبي اﻧﻮاع درمان‌هاي روان‌شناختي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺻﻮرت گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش مديريت استرس بر كاهش استرس ادراك‌شده در جانبازان مبتلا به PTSD انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل در سال 97-1396، تعداد 22 نفر از جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه بستري‌شده در بيمارستان ايثار شهر اردبيل با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شده و به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايش (11 نفر) و كنترل (11 نفر) قرار گرفتند. ابزار گردآوري داده‌ها مقياس استرس ادراك‌شده و مقياس اختلال استرس پس از سانحه مي‌سي‌سي‌پي بود. بيماران گروه آزمايش به‌مدت 10جلسه تحت آموزش مديرت استرس به شيوه شناختي- رفتاري قرار گرفتند. تجزيه و تحليل داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS 21، با استفاده از آزمون‌هاي تحليل واريانس تك‌متغيري و چندمتغيري صورت گرفت. يافته‌ها: در مرحله پس‌آزمون تفاوت معني‌داري بين نمرات استرس ادراك‌شده و علايم PTSD دو گروه مشاهده شد و آموزش مديريت استرس باعث كاهش استرس ادراك شده و علايم PTSD در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در گروه آزمايش شد (0.001=p). نتيجه‌گيري: آموزش مديريت استرس، بر كاهش استرس ادراك‌شده و علايم PTSD در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه موثر است.

Aims In Iran, a significant group of warriors and veterans suffer from post-traumatic stress disorder (PTSD). Efforts have been made to evaluate a variety of psychological treatments. This study aimed at determining the effectiveness of stress management training on reducing perceived stress in veterans with PTSD. Materials & Methods In this semi-experimental study with pre-test and post-test design with control group conducted in 2017-18, 22 veterans with PTSD, who were hospitalized in Issar Psychiatric Hospital of Ardabil, were selected by available sampling method and they were randomly assigned into experimental group (11 veterans) and control group (11 veterans). The data collection tools were Perceived Stress Scale and Mississippi PTSD Scale. Patients in the experimental group received stress management training for 10 sessions. The data were analyzed by SPSS 21 software, using one-variable ANOVA, covariance analysis and multivariate variance. Findings There was a significant difference between perceived stress scores and PTSD symptoms in post-test stage, and stress management training reduced perceived stress and PTSD symptoms in veterans with PTSD in the experimental group (p=0.001). Conclusion Stress management training is effective in reducing perceived stress and PTSD symptoms in veterans with PTSD.