رابطه خود كارآمدي و افسردگي در ميان مراقبان عضو خانواده سالمندان جانباز شيميايي

Relationship between Self-Efficacy and Depression among Family Caregivers of Chemical Warfare Elderly Veterans

اهداف: در جهان بسياري از سالمندان توسط خانواده مراقبت ميشوند. مراقبت از سالمندانِ داراي شرايط خاص مانند جانبازان مي‌تواند بر سلامت روان مراقبان تاثير بگذارد. از اين رو هدف مطالعه حاضر، بررسي رابطه خودكارآمدي و افسردگي در ميان مراقبان عضو خانواده سالمندان جانباز شيميايي بود. ابزار و روشها: در اين مطالعه مقطعي از نوع توصيفي- تحليلي در سال 1397، تعداد 142 نفر از مراقبان عضو خانواده جانبازان شيميايي سالمند شهرستان سردشت به روش نمونهگيري هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها از طريق پرسش‌نامه‌هاي افسردگي (CES-D) و خودكارآمدي شرر (GSES) جمع‌آوري شده و توسط نرم‌افزار SPSS 21 و با استفاده از آزمون‌هاي مجذور كاي، همبستگي پيرسون، رگرسيون خطي چندگانه و رگرسيون لجستيك مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: شيوع افسردگي در ميان مراقبان 52.8% بود. شيوع افسردگي به‌طور معني‌داري براي افراد در گروه سني 41 تا 50 سال، طبقه اقتصادي بالا و متولدين روستا پايينتر بود. در ميان ابعاد خودكارآمدي، بُعد نيت رفتار بيشترين تاثير را بر تغييرات نمره افسردگي داشت. همچنين مراقبت كنندگاني كه خودكارآمدي بالاتر (0.981-0.859=CI؛ 0.918=OR) و سن بيشتري داشتند (0.993-0.875=CI؛ 0.932=OR) كمتر دچار افسردگي مي­شدند و مراقبت‌كنندگاني كه در طبقه اقتصادي بالا بودند (0.948-0.065=CI؛ 0.267=OR) احتمال افسردگي كمتري داشتند. نتيجه­ گيري: مراقبان عضو خانواده سالمندان جانباز شيميايي شهرستان سردشت با خودكارآمدي بالاتر، سن بيشتر و طبقه اقتصادي بالا‌تر، كمتر دچار افسردگي مي‌شوند.

Aims In the world, many elderly people are cared by informal caregivers. Caring for elderly people with a special condition such as veterans can affect the mental health of caregivers. Therefore, the aim of this study was to investigate the relationship between self-efficacy and depression among the family caregivers of chemical warfare elderly veterans. Instruments & Methods This cross-sectional descriptive-analytical study carried out among 142 family caregivers of chemical warfare elderly veterans in Sardash in 2018. The subjects were selected using purposive sampling method. The data were collected through Center for Epidemiological Study of Depression Scale (CES-D) and Sherer’s General Self-Efficacy (GSES) and were analyzed by SPSS 21 software using Chi square, Pearson correlation, multiple linear regression, and logistic regression tests. Findings The prevalence of depression among caregivers was 52.8%. The subjects in the age group of 41-50 years old, high economic status, born in the village and with self-efficacy had lower depression. Also, the dimension of “intention of behavior” had the highest effect on the change in the depression score. Moreover, caregivers who had higher self-efficacy (OR=0.918; CI=0.859-0.981) and higher age (OR=0.932; CI=0.875-0.993) were less depressed, and caregivers who had high economic status were less depressed (OR=0.267; CI=0.065-0.948). Conclusion Family caregivers of chemical warfare elderly veterans with higher self-efficacy, higher age and, high economic status are less depressed.