مروري بر توصيه‌هاي حفظ سلامت (حفظ الصحه) معده در پزشكي ايراني

A review of the recommendations for maintaining gastric health from the perspective of Persian medicine

سابقه و هدف: امروزه مشكلات معده از شيوع بالايي برخوردارند. در طب ‌سنتي ايراني با زير بناي مزاج، توصيه ها بر پايۀ اصلاح سبك زندگي است، تا با اصلاح سبك زندگي و بهبود آن سلامتي را حفظ كنيم. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه از نوع مروري-كتابخانه‌اي، توصيه‌هاي حفظ سلامتي (حفظ الصحه) معده از منابع معتبر طب سنتي جمع آوري شد. پس از جمع‌آوري و طبقه‌بندي داده‌ها، عواملي بيان شد كه توجه به آن‌ها سبب حفظ سلامتي و پيشگيري از بيماري‌هاي معده مي‌شود. يافته‌ها: در طب ايراني، سلامت معده جهت حفظ سلامت كل بدن، نقش كليدي داشته و دستورات دقيقي براي حفظ سلامت آن ارايه شده است. زمان غذا خوردن، ميزان غذا، نوع غذا، جويدن كافي غذا، فاصلۀ مناسب بين فعاليت بدني و غذا، پرهيز از غذاخوردن در حالت رواني نامناسب، زمان نوشيدن آب از مهم‌ترين توصيه‌هاي طب سنتي ايراني جهت حفظ سلامتي معده مي‌باشد. نتيجه‌گيري: با توجه به اينكه طب سنتي ايراني نظر خاصي به معده و سلامتي آن دارد و توصيه‌هاي تغذيه‌اي فراواني جهت سلامت معده ارائه كرده است كه در طب مدرن كمتر به آن توجه شده و همچنين اهميت نحوۀ تغذيه در سلامت انسان، رعايت توصيه‌هاي تغذيه‌اي مد نظر طب ايراني مي‌تواند در پيشگيري بسياري از بيماري‌ها و خصوصاً بيماري‌هاي گوارشي مؤثر باشد. پيشنهاد مي‌شود تأثيرگذاري تكتك توصيه‌هاي مدنظر منابع طب ايراني در پژوهش‌هاي آينده بررسي شود تا امكان استفادۀ كاربردي از آن‌ها در نظام سلامت فراهم شود.

Background and Purpose: Stomach problems are prevalent in clinical medicine. In Persian medicine, recommendations are based on the improvement of lifestyle in order to preserve the lifestyle and improve it considering the temperament. Methods and Materials: This qualitative study was a kind of a library-based review that collected gastric health advices from authentic sources of Persian medicine. Results: After collecting the data and categorizing them, factors that are considered to protect the health and prevent gastric diseases were expressed. Following points are among the most important recommendations of Persian medicine to preserve the gastric health: eating time, the amount of food, the type of food, enough chewing, proper interval between physical activity and eating a meal, avoiding eating in inappropriate psychological state, and time of drinking water. Conclusion: Considering that Persian medicine pays a particular attention to stomach and its health, it has had particular recommendations for the gastric health in various sources. Modern medicine has had a lot of recommendations for lifestyle modification in preventing and controlling diseases in recent decades. However, some causes of stomach problems are factors that have been less popular in modern medicine. Considering the importance of nutrition in human health, observing the principles of nutrition can be effective in preventing many diseases.