پديد آورندگان :
بالائي كهنموئي، مجيد دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكدة داروسازي - گروه فارماكوگنوزي , بزرگي، محبوبه دانشگاه علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات طب و داروسازي سنتي , خانوي، مهناز دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكدة داروسازي - گروه فارماكوگنوزي , شمس اردكاني، محمدرضا دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكدة داروسازي - گروه فارماكوگنوزي , اكبرزاده، تهمينه دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكدة داروسازي - گروه شيمي دارويي , سعيدي، مينا دانشگاه علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات طب و داروسازي سنتي , حاجي محمودي، منان دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكدة داروسازي - گروه كنترل غذا و دارو
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: حنا گياهي از جنس Lawsonia از خانواده حنائيان (Lythraceae) است. اين گياه درختچهاي با ارتفاع حدود 2 متر است كه غالباً بهمنظور استفاده از برگهاي آن كاشته ميشود؛ ولي ساير قسمتهاي گياه همچون پوست و دانه نيز داراي اثرات درماني ميباشند. حنا در ايران، پاكستان، هند، نواحي گرمسيري و نيمهگرمسيري شرق آفريقا، جنوب آسيا رشد ميكند. پراكنش حنا در ايران شامل هرمزگان، خوزستان، كرمان و سيستان بلوچستان است. هدف از اين مطالعه بررسي اثرات درماني حنا در متون طب سنتي ايران و واكاوي اثرات نوين اثبات شده در خصوص حنا ميباشد.
مواد و روش ها: تحقيق به روش مطالعۀ مروري و بر اساس جستجوي كتابخانه اي در منابع اصلي و مكتوب طب سنتي ايران انجام گرفت. همچنين پايگاههاي مختلف اطلاعاتي مانند Magiran، SID، Scopus، Google Scholar, PubMed و ScienceDirectبهمنظور بررسي يافتههاي جديد جستجو شد.
بحث و نتيجهگيري: حنا (Lawsonia innermis. L) بهطور گسترده در طب سنتي ايران براي درمان بسياري از بيماريها از جمله بيماري هاي پوست و مو، سردرد و درمان زخم كاربرد دارد. پودر برگ حنا در رنگآميزي مو، ريش و ناخن بهكار برده ميشود. حنا از نظر فيتوشيمي شامل تركيباتي همچون كينون ها، كربوهيدرات ها، پروتئين ها، فلاونوئيدها، تانن ها و تركيبات فنولي، آلكالوئيدها، كومارين ها و اسيدهاي چرب ميباشد. از مهمترين كاربردهاي گياه حنا ميتوان به ضد درد، هيپوگليسمي، محافظتكنندۀ كبدي، ضد التهاب، ضد باكتري، ضد ميكروب، ضد قارچ، ضد ويروس، محرك سيستم ايمني، آنتياكسيدان و خصوصيات ضد سرطان اشاره كرد.
مقايسه و انطباق يافته هاي سنتي و مطالعات امروزي نشانگر اين است كه منابع طب سنتي و طب جديد همخواني بسيار نزديك با هم دارند. از اين رو با تأمل در يافته هاي عملي انجام شده بر روي گياه حنا و بررسي دقيقتر منابع طب سنتي و متون گذشتگان، ميتوان به فرآورده هاي دارويي نوين و مؤثري از گياه حنا دست يافت.
چكيده لاتين :
Background and Purpose: Henna belongs to the genus Lawsonia from the Lythraceae family. This shrub plant is about 2 meters high which is often planted in order to use its leaves, but other parts of the plant such as skin and seeds also have therapeutic effects. Henna grows in Iran, Pakistan, India, and South Asia as well as tropical and subtropical areas of East Africa. The distribution of henna in Iran includes Hormozgan, Khuzestan, Kerman and Sistan Baluchestan. The aim of this study was to investigate the therapeutic effects of henna in Persian medicine texts and to gathering data about the new evidences for the effects of henna.
Methods and Materials: It was a review study based on a library search in the main sources of Persian medicine in Iran. Also, various databases such as Google Scholar, PubMed, and Science Direct were searched for new findings.
Results: Henna (Lawsonia innermis L.) is widely used in Persian medicine to treat many diseases including skin and hair disorders, headaches, and wound healing. Henna leaves powder is used in dyeing of hair, beard, and nails. Henna, in terms of phytochemistry, includes compounds such as quinones, carbohydrates, proteins, flavonoids, tannins and phenolic compounds, alkaloids, coumarins, and fatty acids. The most important features of henna plant are analgesic, hypoglycemic, hepatoprotective, anti-inflammatory, antimicrobial, antimicrobial, antifungal, antiviral, immune stimulant, antioxidant, and anti-cancer properties.
Conclusion: Comparing and adapting traditional findings and current studies suggests that there is a very close match between Persian medicine and conventional medicine sources. Hence, considering new practical findings of the henna and a closer look at the sources of Persian medicine especially ancient manuscripts may lead to discover novel effective pharmaceutical products.