مروري بر اثرات درماني هويج ايراني (Daucus carota subsp. carota) و هويج فرنگي (Daucus carota subsp. sativus) در طب سنتي و يافته‌هاي نوين

The therapeutic effects of (Daucus carota subsp. Carota) and (Daucus carota subsp. Sativus) in traditional medicine and results of new research findings: A review study

سابقه و هدف: هويج ايراني يكي از گياهان بومي فلات ايران محسوب مي‌شود كه از گذشته‌هاي بسيار دور به‌عنوان گياه دارويي كشت مي‌شده است. هدف از تحقيق حاضر، مروري بر مواد مؤثرۀ اندام‌هاي مختلف زردك و هويج فرنگي، به‌ويژه ريشۀ آن در طب سنتي و نوين است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه كه از نوع كتابخانه‌اي است، به شيوۀ مروري نقلي و با بهره‌گيري از كتاب‌هاي مهم طب سنتي و تاريخي و كاوش در پايگاه‌هاي اطلاعاتي در دسترس نظير Science Direct، Google Scholar، PubMed، Scopus، SID انجام شد. يافته‌ها: زردك به‌دليل وجود تركيب‌هاي مغذي متنوع نظير انواع ويتامين‌ها، مواد معدني، فيبر و آنتي‌اكسيدان‌ها، به‌عنوان گياهي دارويي با ارزش تلقي مي‌شود. افزون براين به‌واسطۀ وجود تركيب‌هاي فيتوشيميايي فراوان، آن را به يكي از سبزي‌هاي پرمصرف در پيشگيري و درمان برخي از بيماري‌هاي مزمن در طب سنتي و نوين تبديل كرده است. نتايج تحقيقات نشان داده است ميزان قند ريشۀ هويج ايراني بيشتر از هويج فرنگي و مقادير آهن آن حدود سه برابر بيشتر است. به اين دليل هويج ايراني براي جلوگيري از كم‌خوني توصيه مي‌شود. زردك با داشتن كاروتنوئيدهايي همچون آلفا-كاروتن و لوتئين، يكي از منابع با ارزش آنتي‌اكسيداني طبيعي است كه مي‌تواند در جلوگيري از بسياري از بيماري‌هاي چشمي، قلبي-عروقي، پوستي و انواع سرطان نقش داشته باشد. نتيجه‌گيري: با توجه به پژوهش‌هاي انجام‌گرفته، به‌نظر مي‌رسد هويج ايراني به‌عنوان يكي از سبزي‌هاي بومي ايران، مورد اقبال عمومي قرار گرفته و از فرآورده‌هاي متنوع حاصل از ريشۀ آن، جزئي از رژيم غذايي تمام گروه‌هاي سني مورد استفاده قرار گيرد.

Background and purpose: Persian carrot is one of the indigenous plants of Iran's plateau, cultivated over the centuries as a medicinal herb. The purpose of this study is to review the active ingredients of various organs of the Zardak plant, especially its roots in traditional and modern medicine. Methods and Materials: This study, which is a library type, was conducted in a narrative review method and utilized important books of traditional medicine and explored in accessible databases such as Science Direct, Google Scholar, PubMed, Scopus and SID. Results: The Persian carrot is considered as a valuable herbal medicine because of the presence of various nutritious compounds such as vitamins, minerals, fiber and antioxidants. In addition, due to the numerous phytochemical compounds, it has become one of the most widely used herbs in the prevention and treatment of some chronic diseases in traditional and modern medicine. Research results showed that amount of Persian carrot sugar is more than carrot and its iron content is about three times higher. For this reason, Persian carrots are recommended to prevent anemia. The Persian carrot having carotenoids, such as alpha-carotene and lutein, is one of the most valuable antioxidant sources that can play a role in preventing many eye diseases, cardiovascular disorders, skin diseases, and cancers. Conclusion: It seems that Persian carrot as one of the indigenous herbs of Iran, is considered to be popular and various products derived from its root could be a part of the diet in all age groups.