ارزيابي عوامل ريسك انساني در پروژه‌هاي نفت و گاز: مطالعه موردي شركت نفت و گاز پارس

Assessing Human Risk Factors in Oil and Gas Projects: Case of Pars Oil and Gas Company

هدف از اين پژوهش ارائه چارچوبي جامع به ‌منظور تجزيه ‌و ‌تحليل عوامل ريسك در پروژه‌هاي نفت و گاز است. رويكرد ارائه ‌شده در اين پژوهش از چند بخش تشكيل گرديده است؛ در بخش اول 19 ريسك‌ بالقوه رايج در پروژه‌هاي شركت نفت و گاز پارس از طريق روش اعتباريابي لاوشه در قالب شش گروه نهايي‌‌سازي گرديد، اين عوامل از طريق مرور تحقيقات پيشين و همچنين مصاحبه با خبرگان شناسايي گرديد. در ادامه با استفاده از روش تصميم‌گيري چندمعياره بهترين-بدترين به محاسبه اوزان مربوط به شاخص‌هاي ارزيابي عملكرد هر ريسك پرداخته‌شد. بعدازآن به‌منظور رتبه‌بندي و تعيين ريسك‌هاي بحراني از يك رويكرد يكپارچه جديد مبتني بر روش حالات خطا و تجزيه ‌و تحليل اثرات آن و روش تركيبي تحليل رابطه خاكستري- ويكور تحت محيط فازي بهره‌برده‌شد. در نهايت جهت تخصيص استراتژي‌هاي پاسخ به هر يك از ريسك‌هاي بحراني يك مدل برنامه‌ريزي رياضي چندهدفه صفر و يك پيشنهاد گرديد و جهت حل آن از رويكرد اپسيلون- محدوديت تكامل‌ يافته به كار گرفته شد. براساس نتايج كسب ‌شده عوامل خطر برق‌گرفتگي ، خطر نشتي هنگام راه‌اندازي به دليل گيرافتادن لباس و اعضاي بدن فرد تعميركار بين تجهيزات دوار و ثابت به ترتيب به‌عنوان بحراني‌ترين عوامل ريسك‌ در پروژه‌هاي نفت و گاز شركت پارس انتخاب شدند.

The purpose of this study is to provide a comprehensive framework for analyzing risk factors in oil and gas projects. The proposed approach in this study consists of several parts: In the first part, 19 common potential risks in the projects of the Pars Oil and Gas Company were finalized by using Lavasheh Validation method in six groups; these factors were identified through review of previous research and interviews with experts. Then, by using the best-worst multi-criteria decision-making method, we calculated the weights associated with the performance index of each risk. Subsequently, a new integrated approach based on the Failure mode and effect analysis and the hybrid method of Gray-Vikor relationship analysis under the fuzzy environment have been used to rank and determine critical risks. Finally, a multi-objective, multidimensional programming model has been proposed for assigning strategies to respond to each of the critical risks, which is used to solve the Epsilon-Limit approach. Based on the results, the risk of electric shock, Risk of leakage due to incorrect Bolting, Torque and Gasket and the trapping of clothing and body parts by the repairer between rotating and fixed equipment, respectively, as the most critical Risk factors were selected in Pars Oil & Gas Projects.