الگوي يادگيري فناورانه در قراردادهاي بيع متقابل صنعت نفت: مطالعه موردي توسعه ميدان آزادگان شمالي

A Technological Learning Model for Iran's Buy-back Contracts: Case of North Azadegan Field Development

قرارداد بيع متقابل كه از رايج‌ترين قراردادهاي بالادست صنعت نفت مي‌باشد يك روش سرمايه‌گذاري است كه به دولت اجازه مي‌دهد سرمايه‌هاي خارجي و خدمات و دانش فني را جذب كرده و درعين‌حال هزينه مبادلات خارجي را كاهش و ظرفيت صادرات را افزايش دهد. از طرفي يادگيري يكي از مهم‌ترين كاركردهاي همكاري فناورانه است كه موفقيت همكاري‌ها نيز تا حد زيادي به آن وابسته است. در اين تحقيق كه يك مطالعه كيفي و با استراتژي مطالعه موردي است تلاش شده ابعاد يادگيري در قراردادهاي بيع متقابل بامطالعه قرارداد توسعه ميدان آزادگان شمالي تعيين گردد. ابزار جمع‌آوري داده‌ها، مصاحبه‌هاي نيمه ساختاريافته و بررسي اسناد و مدارك موجود بوده است. به‌منظور گردآوري اطلاعات، با به‌كارگيري روش نمونه‌گيري هدفمند با خبرگان درگير در اين پروژه در هر دو طرف ايراني و خارجي مصاحبه شد. تجزيه‌وتحليل داده‌ها به روش تحليلتم و با نرم‌افزار MAXQDA انجام گرفت و مدل كيفي پژوهش طراحي شد. مطابق با اين پژوهش چارچوب يادگيري فناورانه داراي پنج تم اصلي مشتمل بر ويژگي‌هاي قرارداد، زيرساخت، ويژگي‌هاي يادگيرنده، ويژگي‌هاي همكار خارجي و ماهيت دانش و فناوري مي‌باشد. همچنين يافته‌هاي اين پژوهش حاكي از آن است كه فاكتورهاي غيررسمي و غيرقرادادي بر يادگيري فناورانه اثرات مستقيم و غيرمستقيم دارد و توجه به آن‌ها بسيار حائز اهميت مي‌باشد.

Buy back contracts have been one of the most common upstream contracts in the oil industry. This investment method allows the government to attract foreign capital and technical services and knowledge, while at the same time reducing the cost of foreign trade and increasing export capacity. On the other hand, Learning is one of the most important functions of technological collaboration, to which the success of collaborations will largely depend. This study, is a qualitative study with a case study strategy, attempted to determine the dimensions of learning in buy back contracts with a case study on the North Azadegan Field Development Contract. Data were collected through semi-structured interviews and document review. Purposeful sampling was used to interview the experts in this project. Data analysis was done by thematic analysis and a qualitative research model was designed by MAXQDA. According to the findings of this study, the technological learning framework has five main themes including contract features, infrastructure, learner characteristics, external peer characteristics, and the nature of knowledge and technology. The findings also indicate that informal and informal factors have a direct and indirect impact on technological learning, and their attention is very important.