مدل توسعه محصولات مالي جديد در بازار سرمايه ايران

A Model for New Financial Product Development in the Capital Market of Iran

​تحقيقات توسعه محصولات مالي جديد در بازارهاي سرمايه كشورهاي اسلامي و ايران غالباً بر طراحي فني و شرعي محصولات متمركز بوده و از رويكرد بازاريابي به توسعه محصول جديد غفلت ورزيده ­اند. هدف اين تحقيق، كشف مقوله­ هاي مهم و تعيين روابط ميان آنها جهت ارائه مدل توسعه محصولات مالي جديد در بازار سرمايه ايران با رويكرد بازاريابي است. در اين پژوهش كيفي، براي طراحي مدل تحقيق از استراتژي نظريه داده ­بنياد استفاده شد. براي شناسايي خبرگان دانشگاهي- اجرايي موضوع در بازار سرمايه از نمونه­ گيري نظري و گلوله برفي استفاده شد و پس از انجام 14 مصاحبه، اشباع نظري حاصل شد. داده­ ها در نرم­افزار word پياده­سازي و با استفاده از نرم­افزار maxqda تحليل شد. داده ­هاي تحقيق (712 نكته توصيفي) در سه مرحله كدگذاري باز، كدگذاري محوري و كدگذاري گزينشي تحليل شد. يافته ­ها نشان مي­دهد كه مدل نهايي از 6 مقوله اصلي، 20 زيرمقوله و 129 مفهوم اصلي تشكيل شده است. بيشترين فراواني مفاهيم به ترتيب مربوط به شرايط مداخله­ گر (69 كد)، شرايط علّي (15 كد)، راهبردها ( 13 كد)، شرايط زمينه­ اي (12 كد)، پديده محوري و پيامدها (هر كدام 10 كد) بود. "مراحل" توسعه محصول مالي جديد به عنوان پديدۀ محوري تشخيص داده شد. يافته­هاي تحقيق نشان مي­دهد كه مديران و سياستگذاران بازار سرمايه براي توسعه موفقيت ­آميز محصولات و ابزارهاي مالي جديد بايد به همه مقوله­هاي شرايط علّي، زمينه­اي، مداخله ­گر، راهبردها و پيامدها توجه كنند و با رويكرد بازارگرا و چندگانه، مراحل شناسايي شده براي توسعه محصول مالي جديد را طي نمايند.

Research studies on new financial products development in the capital markets of Islamic countries and Iran have often focused on the technical and shari'ah (religious) design of financial products and neglected the marketing approach to the New Product Development (NPD). The purpose of this research is to explore important categories and determine their relationships in order to provide a model for developing new financial products in the capital market of Iran with a marketing approach. In this qualitative research, the grounded theory strategy was used to design the research model. To identify academic-executive new products experts in the capital market, snow-ball sampling were used and after 14 interviews, theoretical saturation was obtained. The collected data were implemented in Word software and analyzed using Maxqda software. The research data were analyzed in three stages: open coding (712 descriptive codes), axial coding and selective coding. The findings show that the final model consists of 6 main categories, 20 subcategories and 129 abstract concepts. The most frequent concepts were respectively intervening conditions (69 codes), causal conditions (15 codes), strategies (13 codes), contextual conditions (12 codes), core phenomenon and outcomes (each of them 10 codes). The “stages” of new financial product development were identified as core phenomenon of the model. The research findings show that capital market managers and policy makers need to pay attention to all categories of causal conditions, intervening conditions, contextual conditions, strategies and outcomes of new product development, and take a marketing and multifaceted approach to new financial products development.