بررسي تطبيقي ميزان مشاركت‌هاي مردمي در اسكان‌هاي غيررسمي و برنامه‌ريزي شده شهري (نمونه موردي: كوي دادگستري و محله ملازينال تبريز)

A comparative study of the extent of public participation in informal and planned urban settlement (Case study: Molla-zeynal and Dadgostari districts of Tabriz)

تجربيات جهاني نشان مي‌دهد كه از دهه 1980 ميلادي به بعد در برنامه‌هاي توسعه شهري توجه فزاينده‌اي به رويكرد مشاركتي صورت گرفته است. تا جايي كه در حال حاضر مشاركت شهري رمز موفقيت پروژه توسعه شهري و هم­چنين يكي از معيارهاي ارزيابي عملكرد نظام مديريت شهري و اركان آن (شهرداري‌ها و شوراي شهر) است. مشاركت مردم در روند توسعه از چنان اعتباري برخوردار است كه توسعه را معادل مشاركت دانسته‌اند. مشاركت يكي از مفاهيم عمده و اصلي توسعه پايدار به شمار مي‌رود، از اين­رو مديران شهري همواره سعي كرده‌اند تا با جلب مشاركت مردمي به اهداف خود در زمينه مديريت بهينه شهر به ويژه در حاشيه شهرها به بهترين نحو ممكن نائل آيند. با توجه به اهميت مشاركت مردم در مديريت مطلوب شهر، هدف از انجام اين پژوهش، بررسي تطبيقي ميزان مشاركت‌هاي مردمي در اسكان‌هاي غيررسمي و برنامه‌ريزي شده (نمونه موردي: كوي دادگستري و محله ملازينال) مي‌باشد، كه در اجراي اين هدف، از روش تحقيق توصيفي­ـ تحليلي و پيمايشي استفاده شده است. جامعه آماري پژوهش، شهروندان كوي دادگستري و محله ملازينال مي‌باشند كه بر اساس فرمول كوكران نمونه‌اي به تعداد 385 نفر سرپرست خانوار از دو محله‌ي شهر تبريز به صورت تصادفي انتخاب و اطلاعات به روش اسنادي و ميداني گردآوري شده است و از نرم‌افزار SPSS جهت تجزيه و تحليل داده‌ها استفاده گرديد. در اين پژوهش جهت تجزيه و تحليل داده‌هاي تحقيق از آزمون آماري One-Sample Test، ضريب همبستگي پيرسن و رگرسيون براي آزمون فرضيات تحقيق استفاده شده است. نتايج حاصل از يافته‌هاي تحقيق حاكي از آن است كه هر چه ميزان سكونت ساكنين در يك محله بيشتر باشد، آن محله از نظر سابقه و قدمت از اهميت بيشتري برخوردار است و نيز تعلق خاطر و احساس مسئوليت ساكنين محله نسبت به محل سكونت­شان بيشتر مي‌باشد. هم­چنين هرچه احساس تعلق اجتماعي شهروندان بيشتر باشد، ميزان مشاركت آن‌ها در مديريت شهري به همان اندازه بيشتر مي‌شود

Global experiences show that from the 1980s onward urban development plans have received increasing attention to participatory approaches. To the extent that urban participation is currently the key to the success of the urban development project, as well as one of the criteria for assessing the performance of the urban management system and its components (municipalities and city council). People's participation in the development process is so credible that development is equivalent to participation. Participation is one of the main concepts of sustainable development, hence, city managers have always tried by attracting people's participation, and they can best achieve their goals of optimal city management, especially in the suburbs of cities. Considering the importance of people's participation in good city management, the purpose of this research, is a comparative study of public participation in informal and planned settlements (case study: Dadgostary Neighborhood and Mollazinal neighborhood). In this research, descriptive-analytical and survey research has been used. The statistical population of the study is citizens of Dadgostary Neighborhood and Mollazinal neighborhood. Based on the Cochran formula, a sample of 385 heads of households from two neighborhoods of Tabriz city randomly selected and information collected by documentary and fieldwork and SPSS software was used to analyze the data. In this research, one-sample test, Pearson correlation coefficient and regression were used to test the research hypotheses. The results of the research suggest that, the higher the residence of the residents in a neighborhood, the more important in terms of history and antiquity, and the greater the sense of ownership and responsibility of its residents to their residency. Also, the greater the sense of social belonging of citizens, the more their involvement in urban management.