شناسايي عوامل كليدي بهره‌وري كاركنان ستادي دانشگاه (مورد مطالعه: دانشگاه‌هاي قم)

Identification of key Factors in the Productivity of University Staff Members: An Analysis of the Situation in the University of Qom

هدف پژوهش حاضر، شناسايي عوامل كليدي بهره‌وري كاركنان و بررسي وضعيت آن در كاركنان ستادي دانشگاه‌هاي قم (دولتي و آزاد اسلامي) در سال 1397 بود. روش پژوهش، از نوع اكتشافي بود. جامعه پژوهش بخش كيفي، متخصصان مديريت بودند كه با 15 نفر منتخب به روش نمونه‌گيري هدف‌مند تا رسيدن به اشباع نظري مصاحبه انجام شد. جامعه آماري بخش كمي نيز كاركنان ستادي دانشگاه‌هاي آزاد و دولتي شهر قم به تعداد 578 نفر بودند كه تعداد 331 نفر از آنها به‌صورت تصادفي طبقه‌اي متناسب با حجم به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري اطلاعات بخش كيفي، مصاحبه نيمه‌ساختاريافته و بخش كمي، پرسشنامه محقق‌ساخته براساس يافته‌هاي بخش كيفي شامل 57 گويه بود. پايايي پرسشنامه ازطريق ضريب آلفاي كرونباخ (97/0) محاسبه شد. عوامل بهره‌وري شناسايي‌شده در بخش كيفي شامل: عوامل سازماني (اهداف، آموزش، ارتباطات انساني، فرهنگ سازماني، شرح شغل، تناسب شغل و شاغل، ساختاري، مديريتي)؛ عوامل فردي (انگيزشي، عملكردي، شخصيتي و ارزشي) و عوامل محيطي (اجتماعي و اقتصادي) بود. نتايج يافته‌هاي كمي نشان داد، عوامل بهره‌وري با ميانگين (26/3) در وضعيت مطلوب قرار دارد. عوامل فردي نسبت به ساير عوامل با ميانگين (66/3) وضعيت بهتر و عوامل سازماني با ميانگين (99/2) وضعيت پايين‌تري داشت. نتايج همچنان نشان داد كه بين بهره‌وري كاركنان براساس دانشگاه محل خدمت، جنسيت، سابقه خدمت و ميزان تحصيلات، تفاوت ‌معني‌داري وجود دارد، اما براساس نوع استخدام، تفاوت ‌معني‌داري مشاهده نشد. درپايان، به مسئولان و برنامه‌ريزان دانشگاه‌ها توصيه مي‌شود كه براي بهبود بهره‌وري كاركنان به عواملي مانند آموزش سازماني، تناسب شغل با كاركنان و تسهيل ارتباطات سازماني تأكيد نمايند.

This research is intended to identify the key factors affecting employee productivity and to have an analysis of its situation in the staff members of Azad University of Qom and the University of Qom (2018). This is an exploratory research. In the qualitative phase of the research 15 experts of management selected through targeted sampling were interviewed until reaching theoretical saturation. The statistical population of the quantitative phase included 578 employees of Azad University of Qom and the University of Qom from whom 331 people were selected as the sample by stratified random sampling. The data of the qualitative phase were collected by a semi-structured interview and a researcher-made questionnaire based on the findings of qualitative. The reliability of the questionnaire was 0.97. Productivity factors included organizational factors such as goals, training, human relationship, organizational culture, Job description, appropriate relation between job and the occupier, structure and management, and individual factors such as motivation, functions, personality, and value, as well as environmental factors such as social and economic factors. The results indicated that productivity factors were at a proper level with a mean of 3.26. Individual factors having a mean of 3.66 occupied a better level. However, organizational factors with a mean of 2.99 were at the lowest position. The results also indicated that there was a significant difference between staff productivity with relation to university, place of work, gender, work experience, and education level. Yet, no significant difference was observed with relation to the type of employment.