تعيين مناسب ترين مدل احتمالي و مركب خطي تعميم يافته براي بررسي دوره هاي تر و خشك سالانه در سواحل جنوبي درياي خزر

Best Probability Model and Generalized Linear Mixed Model of wet and Dry Spells of the Southern Coast of the Caspian Sea

هدف اين مطالعه تعيين مناسب ترين توزيع احتمال و مدل­ مركب خطي تعميم ­يافته دوره­ هاي تر و خشك در ساحل جنوبي درياي خزر است. بدين منظور از داده­هاي بارش روزانه 8 ايستگاه­ اين ناحيه به مدت 55 سال(1960 تا 2015) استفاده شده است. تحليل دوره ­هاي تر و خشك سالانه نشان داد، بيشترين فراواني دوره تر از نوع يك و دو روزه بوده و دوره تر بيش از 4 روزه در ناحيه غربي بيشتر از شرق ناحيه است. در واقع اكثر سيستم­ هاي بارانزا داراي تداوم يك و دو روزه هستند. همچنين ارزيابي دوره ­هاي تر و خشك ناحيه با 11 توزيع پيوسته آماري نشان داد كه بهترين مدل احتمال دوره­هاي تر از نوع توزيع گاماي دوپارامتري، لوگ نرمال دوپارامتري، لوگ لوجستيك دوپارامتري، گاماي تعميم­يافته چهارپارامتري، گاماي تعميم ­يافته سه پارامتري، گاماي دو پارامتري، گاماي سه پارامتري و لوگ لوجستيك سه پارامتري هستند. اما دوره­ هاي خشك ناحيه با سه توزيع پارتوي تعميم ­يافته، لوجستيك تعميم ­يافته و توزيع حد تعميم ­يافته برازش بهتري دارند. البته توزيع مناسب با استفاده از آزمون GOF كلموگروف-اسميرنف تاييد شده است. در همين راستا به دليل رفتار تصادفي دوره­ هاي تر و خشك سالانه، از مدل­ هاي مركب خطي تعميم ­يافته جهت ارزيابي مدل رگرسيوني مناسب تر استفاده شد. بهترين مدل دوره تر سالانه، لوگ دوجمله ­اي منفي، لوگ پواسون، لوگ نرمال و لگاريتمي گاما شناخته شد. در همين راستا مدل مناسب دوره خشك سالانه از نوع لوگ پواسون، لوگ نرمال و توزيع دوجمله­ اي منفي با استفاده از معيار AICC و BIC تعيين گرديد.

Probability distributions and different mixed regression models are used to study of wet and dry spells. In this study, eight stations on the southern coast of the Caspian Sea were used for 55 years (1960 to 2015). One and two day wet spells are the most frequent in the area. Also, four and higher days wet spells in the western region is more than the east. The best probability distributions of wet spells are two-parameter gamma, two parameter normal log, two parameter logistic log, four-parameter generalized gamma, generalized three parameters gamma, two-parameter gamma, three-parameter gamma and a three-parameter logistic log. Also, the dry spells of the region are better fitted with generalized Parto, generalized logistics and generalized extreme value distributions. Due to the random behavior of the annual wet and dry spells, the best generalized linear mixed model for wet spells is the negative binomial log, Log Poisson, log normal and gamma logarithmic, also the Log Poisson, log normal and the negative binomial distribution was determined for the annual dry spells.