ارزيابي محيط زيستي مكان هاي دفن زباله هاي شهري در استان مازندران بر اساس قوانين ملي ايران

Environmental Evaluation of Municipal Landfills in Mazandaran Province based on Iran National Environmental Regulations

با توجه به رشد جمعيت و توسعه اقتصادي جوامع انساني، دفع زباله هاي توليدي به يكي از جدي ترين معضلات شهرهاي كوچك و بزرگ دنيا تبديل شده است. دفن بهداشتي زباله در زير خاك، روشي رايج براي رهايي از مواد زايد شهري محسوب مي شود. دفن زباله اگر به صورت غيراصولي انجام گيرد، ممكن است آثار منفي داشته باشد. انتخاب محل دفن و بهره گيري از روش هاي مدرن دفن بهداشتي بايد با درنظرگرفتن قوانين محيط زيستي هر كشور صورت گيرد. هدف مقاله حاضر، ارزيابي محيط زيستي مكان هاي دفن زباله هاي شهري در استان مازندران است، كه بر اساس قوانين سازمان محيط زيست و آيين نامه اجرايي سازمان مديريت پسماند ايران انجام گرفته است. در پژوهش حاضر از سامانه هاي اطلاعات مكاني براي تحليل هاي مكاني، و روش تحليل سلسله مراتبي براي رتبه بندي و وزن دهي معيارهاي حاكم به كار گرفته شده است. براي رتبه بندي مكان هاي دفن علاوه بر مناطق مجاز، مناطق ممنوعه دفن نيز دسته بندي و امتيازدهي (شامل امتياز منفي) شده اند. 13 محل اصلي دفن يا دپوي زباله در سطح استان مازندران شناسايي و با توليد نقشه شايستگي موقعيت مكاني، ارزيابي شده اند. نتايج نشان داد محل هاي عمده دفن زباله هاي شهري استان مازندران از لحاظ مكاني حاضر امتياز محيط زيستي بسيار پايين بوده و كاملا غيراصولي در مناطق ممنوعه يا با مطلوبيت پايين احداث شده اند. در نتيجه مطالعه حاضر، محل دفن زباله شهري فريدونكنار بدترين محل دفن در سطح استان مازندران از منظر موقعيت مكاني شناخته شده است.

Regrading population growth and economic development of human societies, the disposal of municipal waste has become an environmental concern all around the world. Landfilling is a common way for the disposal of municipal wastes. Improper landfill, however, may cause a series of inverse impacts. Siting of landfills is only licensed under strict environmental considerations. This study is carried out to environmentally evaluate the active municipal landfills in Mazandaran province according to the national regulations of the Iranian Department of Environment and Waste Management organization. The Geospatial Information Systems (GIS) and Hierarchical analysis processes (AHP) have been used to spatial analysis and to weight effective criteria in this study. Restricted areas were scored beside permitted areas to classify and rate the active landfills in the state. Totally, 13 sites are used for landfilling in this province. By developing the spatial competency map, these sites are evaluated environmentally. The results show that generally the active landfills of the Mazandaran cities have very low suitability while most of them non-standard and placed in the buffers of restricted areas. As a result of this study, the municipal landfill of Fereydoonkenar found to be the worst site between these 13 landfills in the Mazandaran province.