ارزيابي پيامد بهداشتي ناشي از حوادث شيميايي در حمل‌ و نقل جاده‌اي: استفاده از رويكرد فازي

Evaluation of Health Consequences in Chemicals Road Transport Accidents Using a Fuzzy Approach

سابقه و هدف: رايج‌ترين شـيوه حمل ‌و نقل مـواد خطرناك در بسياري از كشورها از جمله ايـران، حمل‌ و نقل جاده‌اي است؛ از اين ‌رو ارزيابي پيامدهاي حوادث مواد شيميايي در حمل و نقل جاده‌اي يك ضرورت محسوب مي‌شود. در اين راستا، مطالعه حاضر با هدف توسعه روشي براي ارزيابي پيامدهاي ناشي از حوادث در حمل ‌و نقل جاده‌اي مواد شيميايي انجام شد. مواد و روش‌‌ها: در اين مطالعه يك سيستم استنتاج فازي طراحي و پياده‌سازي شد. اين سيستم داراي سه پارامتر ورودي تحت عنوان "غلظت مواد شيميايي رهاشده"، "ميزان آسيب‌پذيري جامعه در معرض" و "ويژگي سم‌شناسي ماده رهاشده" مي‌باشد. خروجي سيستم نيز بيانگر ميزان ضريب شدت مواجهه بوده و اين ضريب خود نشان‌دهنده شدت آسيب‌هاي واردشده غيرقابل‌جبران به افراد در مواجهه با مواد شيميايي مي‌باشد. شايان ذكر است كه براي آزمون روش، يك مطالعه موردي با سناريوي آزادشدن گاز كلر انجام شد. يافته‌ها: در اثر رهايش گاز كلر در منطقه مورد نظر، فواصل تحت تأثير به دو ناحيه با خطر كم (تا فاصله 187 متر) و بدون خطر (بيشتر از فاصله 187 متر) تقسيم شدند. شايان ذكر است كه شديدترين مواجهات در گروه حساس جامعه (كودكان، سالخوردگان و افراد داراي مشكلات زمينه‌اي با ضريب شدت 0/92 و نوجوانان و ميانسالان با ضريب شدت 0/767) مشاهده گرديد. نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان دادند كه براي طراحي و مكان‌يابي جاده‌هايي كه قرار است حمل و نقل مواد شيميايي خطرناك در آن‌ها صورت گيرد، انجام ارزيابي پيامدهاي ناشي از حوادث شيميايي يك ضرورت محسوب مي‌شود.