شاخص تركيبي براي خريد اظهار نظر حسابرس مبتني بر فن تحليل مميزي

A Composite Index for Audit Opinion Shopping Based on Discriminant Analysis Technique

هدف: در پژوهش حاضر، ضمن بررسي جامع شاخص‌هاي اندازه‌گيري خريد اظهار نظر حسابرس، از طريق روش‌شناسي شاخص تركيبي (آماري و رياضي)، شاخص تركيبي جديدي براي سنجش خريد اظهار نظر معرفي شده است. روش: با استفاده از روش آماري تحليل مميزي خطي استاندارد، وزن معيارهاي شاخص تركيبي به‌دست آمد، به اين صورت كه پس از جمع‌آوري اطلاعات مالي و حسابرسي‌شده سال 1396 مربوط به 148 شركت بورسي، در دو گروه برابر (74 شركت داراي خريد اظهارنظر حسابرس و 74 شركت بدون خريد اظهارنظر حسابرس)، تبيين شاخص بر اساس آن انجام گرفت. سپس، به‌منظور تحليل حساسيت نتايج، اطلاعات سال 1392 تا 1395 شركت‌هايي كه به خريد اظهارنظر اقدام كرده بودند، به‌طور مقطعي بررسي شدند. يافته‌ها: شاخص تركيبي خريد اظهارنظر، تركيبي از شاخص‌هاي انفرادي مختلف خريد اظهارنظر حسابرس است و به‌دليل در نظرگرفتن ابعاد بيشتر، جامع‌تر است. همچنين، براي آزمون معناداري شاخص، از آزمون نسبت موفقيت‌ها استفاده شد. نتايج نشان داد كه شاخص معرفي شده، قابليت اتكاي زيادي دارد و مي‌تواند با دقت چشمگيري، شركت‌ها را به دو گروه خريد اظهارنظر حسابرس و بدون خريد اظهارنظر حسابرس طبقه‌بندي كند. نتيجه‌گيري: به‌ طور كلي مي‌توان گفت كه چون شاخص تركيبي پيشنهادشده، ابعاد بيشتري را دربرمي‌گيرد، خريد اظهارنظر حسابرس را بهتر تبيين مي‌كند. به‌علاوه، در شاخص تركيبي پيشنهادي، معيار يا شاخص تغيير شريك مؤسسه حسابرسي بيشترين ضريب را به‌دست آورد. اين موضوع نشان مي‌دهد كه تغيير شريك مؤسسه حسابرسي، هزينه كمتري را تحميل كرده و كمتر در معرض ديد قرار مي‌گيرد. از طرفي، معيار تغيير مؤسسه حسابرسي، كمترين ضريب را در شاخص تركيبي كسب كرد. اين نتيجه نيز نشان مي‌دهد كه تغيير مؤسسه حسابرسي، به‌معناي دستيابي صاحب‌كار به اظهارنظر مطلوب حسابرس نيست. اين يافته‌ها، در خصوص تبيين و تشخيص وجود خريد اظهارنظر حسابرس، اطلاعات مفيدي را در اختيار سرمايه‌گذاران و سياست‌گذاران قرار مي‌دهد.

Objective: In this article, after reviewing the single index for, we introduce a composite index for measuring this by constructing composite index methodology. Methods: Using standard linear discriminant method, a weighted composite index was introduced. In order to achieve the weight for each criterion, the financial data of 148 firms listed on the Tehran Stock Exchange during 2007 were analyzed in two groups. Also, to check the robustness of the financial data over 2003-2006, cross-sectional analysis was performed. Results: The findings showed that the composite index was more comprehensive than the signal index due to its larger dimensions. Also, to test the significance of the index, the success ratio test was used. The results demonstrated the introduced index had higher reliability and can accurately classify the firms into two groups with audit opinion shopping and with no audit opinion shopping. Conclusion: In general, the proposed composite index had more dimensions and, therefore, could better explain the audit opinion shopping. Also, in the proposed composite index, the index of changing the partner auditor firm had the maximum coefficient, suggesting that changing the partner auditor firm could cause less cost and is less visible. On the other hand, the criteria of changing the auditor firm resulted in obtaining the minimum coefficient in the composite index, i.e. changing the auditor firm did not mean that the employer had access to the unqualified opinion of auditor. These findings provided useful information for investors and policy-markers to explain and detect whether any audit opinion shopping has occurred.