پديد آورندگان :
جمالي زاده، زينب دانشگاه علوم پزشكي شيراز - گروه مهندسي بهداشت حرفه اي و ايمني كار , آسيوندزاده، احسان دانشگاه علوم پزشكي ايران - دانشكده بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفه اي و ايمني كار , زارع، خدابخش دانشگاه علوم پزشكي شيراز - مركز بهداشت والفجر - گروه مهندسي بهداشت حرفه اي و ايمني كار , نظيفي پور، محمد دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده مهندسي محيط زيست , ياري، پيمان دانشگاه علوم پزشكي ايران - دانشكده بهداشت - گروه مهندسي بهداشت حرفه اي و ايمني كار
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: اپراتورهاي ماشينآلات عمراني به‌طور دائم در معرض ارتعاش تمام بدن قرار دارند كه اين امر مي‌تواند منجر به بروز اختلالات اسكلتي- عضلاني گردد. در اين ارتباط، مطالعه حاضر با هدف ارزيابي مواجهه اپراتورهاي ماشينآلات عمراني با ارتعاش تمام بدن و ارتباط آن با اختلالات اسكلتي- عضلاني در پروژه‌هاي عمراني انجام شد.
مواد و روش‌‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي- تحليلي از نوع مقطعي مي‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌‍گيري آسان، 89 اپراتور از شش نوع ماشين (بولدوزر، كاميون، غلطك ويبره سنگين، غلطك ويبره سبك، پيكور و لودر) در دو پروژه عمراني وارد مطالعه شدند. به‌منظور ارزيابي مواجهه با ارتعاش تمام بدن، شاخص‌هاي ارتعاشي (شتاب مؤثر، فاكتور قله و دوز ارتعاشي) بر‌اساس دستورالعمل‌هاي استاندارد
ISO 2631 (International Organization for Standardization) و دستگاه ارتعاش‌سنج SVAN 958 اندازه‌گيري گرديدند. جهت ارزيابي اختلالات اسكلتي- عضلاني نيز پرسشنامه بادي مپ (نقشه بدن) به كار گرفته شد. همچنين به‌منظور تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون‌هاي Kolmogorov–Smirnov، آناليز واريانس يك‌طرفه، ضريب همبستگي Pearson و رگرسيون چند‌متغيره استفاده گرديد (سطح معنا‌داري كمتر از 0/05).
يافته‌ها: نتايج نشان دادند كه مطابق با استاندارد OEL (Occupational Exposure Limit) ميزان مواجهه با ارتعاش تمام بدن در بولدوزر (2/25 متر بر مجذور ثانيه)، كاميون (0/98 متر بر مجذور ثانيه)، غلطك ويبره سنگين (3/20 متر بر مجذور ثانيه)، غلطك ويبره سبك (3/45 متر بر مجذور ثانيه)، پيكور (4/11 متر بر مجذور ثانيه) و لودر (1/2 متر بر مجذور ثانيه) بيش از مقدار مواجهه روزانه مي‌باشد. در اين مطالعه بين ميزان مواجهه با ارتعاش، عوامل زمينه‌اي و اختلالات اسكلتي- عضلاني، ارتباط معنا‌دار و مستقيمي مشاهده شد.
نتيجه‌گيري: نتايج تأييدكننده وجود خطرات بالقوه بهداشتي براي اپراتورهاي ماشينآلات عمراني بودند؛ از اين رو پيشنهاد مي‌گردد كنترل‌هاي فني و مديريتي از جمله نصب عايق‌هاي مناسب ارتعاش روي صندلي‌ها، برگزاري دوره‌هاي آموزشي، تغيير شغل افراد با سابقه مواجهه طولاني با ارتعاش، برنامه كار به‌صورت چرخشي، استفاده از دستكش، كفپوش و بالشتك‌هاي ميراكننده ارتعاش و ايجاد پروتكل‌هاي نظارت بر نحوه انجام كار صورت گيرد.
چكيده لاتين :
Background and Objective: Operators of construction vehicles are
constantly exposed to whole-body vibration, which can lead to
musculoskeletal disorders. Therefore, this study aimed at evaluating the effect
of exposure to whole-body vibration and its relation to musculoskeletal
disorders among these operators who work at construction projects.
Materials and Methods: This study was conducted based on a descriptiveanalytical
and cross-sectional design. In total, 89 operators who operated 6
types of heavy vehicles (i.e., Bulldozer, Tipper Truck, Heavy Vibrator
Roller, Light Vibrator Roller, Hammer drill, and Loader) in two construction
projects were included in this study. The vibration indices (i.e., effective
acceleration, peak factor, and vibrational dose) were measured according to
ISO 2631 and SVAN 958 vibrometer to evaluate the exposure rate of the
whole body to vibration. Moreover, the Body Map Questionnaire was
employed to assess the status of musculoskeletal disorders. The data were
analyzed using Kolmogorov-Smirnov test, one-way ANOVA, Pearson
correlation coefficient, and multivariate regression. A P-value less than 0.05
was considered statistically significant.
Results: The results of this study showed that according to occupational
exposure limit standard, the whole-body exposure to vibration from
Bulldozer (2.25 m/s2), Tipper Truck (0.98 m/s2), Heavy Vibration Rollers
(3.20 m/s2), Light Vibration Rollers (3.45 m/s2), Hammer drill (4.11 m/s2),
and Loader (1.2 m/s2) were more than the daily exposure limit. The results
also revealed that exposure to vibration correlated significantly with
underlying factors and musculoskeletal disorders.
Conclusion: The present study confirmed the potential health hazards
threatening the operators of construction vehicles. Therefore, it is suggested
to implement technical and management strategies, including installation of
appropriate vibration insulators on seats, holding training sessions,
encouraging the individuals with long exposure experience to vibration to
change their job, rotating work schedules, as well as using gloves, flooring,
and vibration damping pads, and implementing supervising protocols on the
performance of the operators.
