بررسي سير تطور هم رقابتي و ارائه مدل جامع راهبرد هم رقابتي در شرايط تحريم

Historical trend of coopetition and developing a comprehensive model of coopetition strategy under sanctions condition

حفظ موقعيت رقابتي و بقاء يكي از مهمترين چالش‌هاي شركت‌ها در شرايط عدم اطمينان محيطي بالاست. در چنين شرايطي تحليل و پيش‌بيني پويايي همكاري و رقابت براي شركت‌ها بسيار مشكل است . اين در حالي است كه هم‌رقابتي راهبردي است كه در دو دهه اخير به منظور كسب ، حفظ و ارتقا جايگاه رقابتي مورد توجه بسياري از شركت‌ها قرار گرفته است. با توجه به شرايط عدم اطمينان ناشي از تحريم‌ها در محيط تجاري كشور، استراتژي هم‌رقابتي براي بسياري از شركت‌ها براي عبور از اين شرايط سودمند است. اما بررسي‌‌هاي انجام گرفته نشان دهنده آن است كه تاكنون الگويي از استراتژي هم‌رقابتي در شرايط عدم‌اطمينان بالا ارائه نشده است. در اين راستا هدف اين پژوهش ارائه مدل جامعي از استراتژي هم‌رقابتي براساس رويكرد سيستمي در شرايط تحريم مي‌باشد. در اين پژوهش بهمنظور تبيين يك مدل جامع هم‌رقابتي، با مرور سيستماتيك ادبيات و به كمك روش پژوهش كيفي فراتركيب (متاسنتز)، كليۀ ابعاد استراتژي هم‌رقابتي، شامل 13 بعد و 80 شاخص، شناسايي شده است كه شامل سه بخش پيشران، فرايند و پيامد مي باشد. براساس مدل پيشران‌ها شامل عوامل درون سازماني (فردي و سازماني) و برون سازماني (محيطي و صنعتي)، فرايندها شامل مديريت انتخاب، مديريت ارتباطات، مديريت عمليات، مديريت پايداري و مديريت تنش، و پيامدهاي همرقابتي نيز شامل پيامدهاي خرد (مشتري و سازمان) و كلان (بين سازماني و صنعت) مي باشد. مدل پيشنهادي مي‌تواند به عنوان مبنايي براي برنامه‌ريزي از سوي مديران و سياست-گذاران در شرايط عدم اطمينان محيطي بالا باشد.

Maintaining competitive position and survival is one of the most important challenges for companies in the condition of high environmental uncertainty. In such a situation, it is very difficult for corporates to analyze and predict the dynamics of cooperation and competition. However, coopetition is a strategy that has attracted the attention of many corporates in the last two decades in order to gain, maintain and improve its competitive position. Given the uncertainty surrounding sanctions in the country's business environment, a coopetition strategy is beneficial for many corporates to overcome this situation. But studies show that no pattern of coopetition strategy has not yet been presented in the condition of high uncertainty. In this regard, the aim of this study is to provide a comprehensive model of coopetition strategy based on a systemic approach in the condition of sanctions. In this study, in order to explain a comprehensive model of coopetition, all dimensions of coopetition strategy including 13 dimensions and 80 indicators have been identified by a systematic review of literature and with help of meta-synthesis qualitative research method. This include three section: driver, process, and outcome. Based on the model, drivers include intra-organizational (individual and organizational) and extra-organizational factors (environmental and industrial), processes include selection management, communication management, operations management, sustainability management and tension management, and the outcomes of coopetition also include micro-level (customer and organization) and macro-level (inter-organization and industry). The proposed model can be used by managers and policymakers as a basis for planning in conditions of high environmental uncertainty.