تأملي بر مرتبه حقوقي حاكميت شريعت و توليت آن در بازار سرمايه

The Legal Status of Sharia’s Governance and it’s Authority in Capital Market

بخشي از فعاليت در بازار سرمايه ناظر به معاملاتي است كه فعالان آن در چارچوب ضوابط و مقررات منعقد مي كنند. بخش ديگر، منوط به قواعد و اصول نظارتي و هدايتي است كه به فراخور نظم حقوقي در قالب قوانين بالادستي قابليت اجرايي مي يابد. در كنار امور متعارف، يكي از مسائل مهمي كه در نظام هاي مبتني بر شريعت مورد توجه قرار مي گيرد، مسأله حاكميت شريعت و ابتناي قوانين و مقررات بر موازين شرعي است. به رغم اينكه اطلاق و عموم موضوع به عنوان يك بناي گسترده در سه حوزه هدايت، نظارت و رقابت قابل توجه است، اين مهم بعضاً در بازارهاي سرمايه مبتي بر موزاين شرعي چندان نظام مند نشده و از اين حيث ساختارهاي موجود با چالش هايي مواجه است. مسائل مورد ابتلاء از سويي مربوط به ابهامات قانوني است و از سويي به ايرادات سازماني بازمي گردد. از اين رو براي ابتناي مطلق بازار سرمايه بر اهداف حاكميت شريعت لازم است در كنار تحقق نظام مطلوب معاملاتي، مرتبه هدايتي و نظارتي متوليان ضوابط شرعي نيز به عنوان يك ركن شناخته شود. بنابراين، آنچه در خصوص ساختار ترسيم شده براي بازارهاي مبتني بر موازين شرعي حائز اهميت است، اين واقعيت است كه به رغم هدف انطباق مقررات و فعاليت ها بر استانداردهاي شرعي، توليت حاكميت شريعت در بازار سرمايه وابستگي زيادي به نهادهاي متعارف بازار دارد كه در جاي خود مسائلي را در پي خواهد داشت.

A Part of activities in the capital market includes transactions in framework of legal regulations. The other part consists supervision rules and principles that be implemented by laws. Along with conventional legal instruments, one of the most important issues that should be considered within Sharia-based systems is the Sharia’s governance and sharia has based rules and regulations. Despite of using and generality of the subject as a simple context in three areas of guidance, monitoring and competition, this important factor is not institutionalized in the current capital markets structure and it faces some challenges. On one hand, these challenges are related to both legal ambiguities and organizational problems. Therefore, to realize a favorable legal system based on religious regulations, it is need to consider institutions of the Sharia’s governance as guidance and supervisory pillars in the capital market. Because, the most important thing to draw a structure for based sharia markets is accordance of regulations and rules based on sharia standards. However, some of the criteria in the capital markets are not compatible with this feature because of the organizational affiliation.