كليدواژه :
سيلاب , مناطق خشك , سيستم اطلاعات جغرافيايي , فازي , فرخي
چكيده فارسي :
در طول تاريخ، مخاطرات طبيعي به‌ويژه سيل و سيلاب يك از بزرگ‌ترين و مهم‌ترين بحران‌هاي محيطي بوده‌اند كه همه‌ساله جان هزاران نفر را گرفته و خسارات فراواني به جامعه‌ي انساني و محيط زيست وارد مي‌سازند. اين پديده گاهي در مناطق خشك و نيمه‌خشك اثرات بيش‌تري داشته و ميزان خسارت را نيز افزايش داده است. تعيين پهنه‌بندي سيلاب، اولين و اساسي‌ترين اقدام در امر مديريت سيلاب و تخمين خسارت وارده است. در همين راستا اين پژوهش كه از نوع كاربردي است، با هدف شناسايي و پهنه‌بندي سكونتگاه‌هاي در معرض خطر وقوع سيلاب در مناطق خشك به‌ويژه در حوضه‌ي آبريز فرخي گردآوري شده است. روش مورداستفاده بهره‌گيري از روش‌هاي هم‌زمان توصيفي-تحليلي است با استفاده از سامانه‌ي اطلاعات جغرافيايي (Gis) به شناسايي پهنه‌هاي سيل‌خيز و مخاطره‌آميز پرداخته شده و معيارهاي ارتفاع، بارش، پوشش گياهي، فاصله از رودخانه‌ي اصلي، زمين‌شناسي، شيب، شبكه‌ي زهكشي و كاربري اراضي مدنظر قرارگرفته و نقشه‌هاي آن‌ها استخراج شده‌اند. نتايج مطالعه و تجزيه‌وتحليل‌ها نشان داد كه قسمت‌هاي مركزي حوضه‌ي فرخي و نيز برخي از مناطق مرتفع و شيب‌دار غرب حوضه، بيش‌ترين خطر وقوع سيلاب را دارند. مراكز مسكوني ورزق، ورزگ، عباس‌آباد، گرگنج و برج محد در معرض خطر شديد بوده و نياز به توجه كافي در زمينه‌ي جلوگيري از خطرات جاني و مالي را دارند. همچنين مراكز مسكوني فرخي، مهدي‌آباد و روستاي خشك در پهنه‌هاي با خطر وقوع سيلاب كم و خيلي كم قرار گرفته است كه پيشنهاد مي‌شود ارزيابي‌هاي مديريت بحران در مناطق موردنظر با توجه به شرايط ويژگي‌هاي محلي و نيز ميزان بحران صورت پذيرد.
چكيده لاتين :
Throughout history, natural hazards, especially floods and floods, have been one of the biggest and most important environmental crises, killing thousands of people every year and causing great damage to human society and the environment. This phenomenon has sometimes had more effects in arid and semi-arid regions and has also increased the amount of damage. Flood zoning is the first and most basic step in flood management and damage assessment. In this regard, this research, which is of applied type, has been collected with the aim of identifying and zoning of settlements in danger of flood occurrence in arid areas, especially in Farrokhi Abriz basin. The method used is to use simultaneous descriptive-analytical methods that use the Geographic Information System (Gis) to identify flooding and hazardous areas and height, rainfall, vegetation, distance from the main river, land Recognition, slope, drainage network and land use have been considered and their maps have been extracted. The results of studies and analyzes showed that the central parts of the Farrokhi Basin, as well as some high and sloping areas west of the basin, are most at risk of flooding. The residential centers of Varzeq, Varzeg, Abbas Abad, Gorganj and Borj Mohad are in severe danger and need sufficient attention to prevent life-threatening and financial risks. Also, Farrokhi, Mehdiabad and Khoshk-e-Khoshkh residential centers are located in areas with low and very low risk of flooding.
