كليدواژه :
فضاي سبز , فضاي بازي , مكان گزيني سرپناه , كودكان سانحه ديده , تاب آوري رواني
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: رخداد سوانح منجر به تجربه آسيب و ضربه هاي رواني در جامعه كودكان مي شود. به طور ميانگين از هر 3 كودك دچار سانحه، يكي از آنها دچار علائم اختلال استرس پس از سانحه مي‌گردد. بنابراين برنامه ريزي و مديريت شرايط گذار از بحران به وضعيت عادي در مرحله اسكان موقت و اضطراري به عنوان نقطه شروع بازتواني، از اهميت زيادي برخوردار مي گردد. تحقيق حاضر به مبحث مكان گزيني سرپناه اضطراري و موقت در طبيعت و فضاي بازي و نقش آن بر تاب آوري رواني و كاهش استرس كودكان سانحه ديده زلزله 1396 كرمانشاه، مي پردازد.
روش: به دليل محدوديت هاي موجود در برقراري ارتباط كلامي با كودك از يك سو و از سوي ديگر اتمام بازه زماني اسكان موقت و اضطراري در مورد پژوهش، در اين تحقيق رويكرد كيفي با ابزار بيان تصويري عكس-روايت و مصاحبه بدون ساختار در حين فرآيند انجام تحقيق، برگزيده شد. فرآيند به صورت سلسله مراتبي و در سه مرحله اجرا گرديد. جامعه آماري 35 كودك بين 5-11 سال از جامعه سانحه ديده كرمانشاه بودند كه به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده هاي تحقيق با استفاده از نرم افزار اس پي اس اس و تحليل عاملQ ،كمّي شده و نحله هاي فكري در ترجيحات كودكان براي برپايي سرپناه پس از سانحه استخراج شدند.
يافته ها: بر اساس يافته ها، ترجيح تمامي كودكان مورد پژوهش در برپايي سرپناه، فضاهاي بازي و سبز بود كه دال بر شناخت و كشش دروني كودك به چنين فضاهايي است. در مرحله دوم، مشخص شد كه اهميت فضاهاي تعريف شده مانند فضاي سبز طراحي شده و فضاي سبز و بازي طراحي شده در بين جامعه، بيش از فضاهاي سبز طبيعي و فضاي سبز و بازي طراحي نشده است. در جايگاه دوم، فضاهايي با امكان بازي در مقابل فضاهاي فاقد چنين شرايطي وجود داشت. دليل مكنون در اين بخش، احساس امنيت در فضاهاي تعريف شده و نياز به بازي و فعاليت جسمي است. در مرحله سوم تحقيق مشخص شد كه اهميت ارتباط با همسالان و روابط اجتماعي مي تواند بر اولويت فضاهاي فاقد اهميت در مرحله قبل بيافزايد و بر نقش پررنگ ارتباط و حمايت اجتماعي در بازتواني رواني كودكان صحه گذارد.
نتيجه گيري: بر طبق نتايج، در بين جامعه كودكان سانحه ديده كرمانشاه، اولويت مكان گزيني سرپناه پس از سانحه در فضاهاي بازي و سبز با امكان بازي، بهبود عملكرد شناختي، فعاليت جسمي و احساس امنيت مي باشد. بنابراين بر طبق چارچوب مفهومي تحقيق، سلامت رواني و تاب آوري به دنبال تجربه سانحه براي كودكان در فضاها با چنين قابليت هايي حاصل خواهد شد.
چكيده لاتين :
Background and objectives: disasters lead to the experience of trauma in the children. On average, one in three children with trauma, one
of them has symptoms of post-traumatic stress disorder. Therefore, planning and managing the transition from crisis to normal conditions
during the temporary and emergency sheltering phase is important as a starting point for recovery. The present study deals with the location
of emergency and temporary shelter in green spaces and playground and its role on psychological resilience and stress reduction in children
of the 1396 Kermanshah earthquake.
Method: Due to the limitations of verbal communication with the child on the one hand and completion of temporary and emergency
accommodation time, on the other hand, the present study selected a qualitative approach using photo-novella visual expression and
unstructured interviewing during the research process. The process executed in a hierarchical manner in three stages. The statistical population
consisted of 35 children from Kermanshah community aged 5-11 years and were selected purposefully. Research data were quantified using
SPSS software and Q factor analysis, and brainstorming on children's preferences for post-disaster shelter locations was extracted.
Findings: According to the findings, the preferences of all the children in the study were locating shelters in green spaces and playground,
which indicates the child's intrinsic cognition and attraction to such spaces. Secondly, it was found that the importances of defined spaces such
as designed landscapes and designed landscapes and playground, within the community, were more than natural landscapes and undefined
landscapes and playgrounds. In the second place there were spaces with the possibility of playing against those without. The reasons for this,
are the sense of security in defined spaces and the need for physical activity and play. In the third phase of the study, it was found that the
importance of peer communication and social relationships can increase the priority of undefined spaces in the previous stage and confirm
the strong role of social support and communication in the mental recovery of children.
Conclusion: According to the results, among the Kermanshah Disaster affected children, the priority is locating post-disaser shelter in
playgrounds and green spaces with the possibility of play, improved cognitive performance, physical activity and a sense of security. Therefore,
according to the conceptual framework of research, mental health and resilience will result from experiencing spaces with such capabilities.
Keywords: green spaces, playground, shelter location, disaster affected children, mental resilience.
