پديد آورندگان :
محمدي فر، يوسف دانشگاه رازي، كرمانشاه، ايران , اعظمي، محسن دانشگاه پيام نور، كرمانشاه، ايران , فيض اقايي، پريا دانشگاه پيام نور، كرمانشاه، ايران
كليدواژه :
مديريت بحران , نظريه بنياني , وقايع گسترده طبيعي , زلزله كرمانشاه
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: با توجه به اهميت مديريت بحران در سوانح گسترده طبيعي به دليل دامنه گسترده تأثيرات و خسارت‌هاي بالقوه احتمالي آن، مقاله پيش رو به ارائه مدلي بومي براي مديريت بحران در سوانح گسترده طبيعي مي‌پردازد.
روش: روش مورد استفاده در اين پژوهش، داده بنياد است و براي طراحي مدل، 18 مصاحبه عميق نيمه‌ساختارمند با نمونه‌اي متشكل از خبرگان دانشگاهي، كارشناسان و مديران حوزه مديريت بحران در استانداري، هلال‌احمر و همچنين سازمان‌هاي مردم‌نهاد كه به‌صورت مستقيم و غيرمستقيم با بحران پيش‌آمده زلزله اخير كرمانشاه درگير بودند، صورت پذيرفت.
يافته‌ها: به‌صورت خلاصه نتايج اين مطالعه نشان داد كه: توجه به حجم و گستردگي خسارات جاني و مالي، نياز به سازمان‌دهي مناسب، ضرورت تسريع در امداد، ضرورت هماهنگي بين نيروهاي مردمي و نهادهاي دولتي و نياز به نظارت، كنترل و حفظ نظم عمومي؛ مجموعاً پديده محوري مدل يعني "مديريت بحران وقايع گسترده طبيعي " را ايجاب مي‌كند؛ اين پديده متأثر از فرهنگ، زيرساخت‌ها و تأسيسات عمومي خاص آن منطقه بوده و عواملي چون نيروي انساني آموزش‌ديده، تجهيزات و امكانات تخصصي بحران، بودجه، رسانه‌هاي اجتماعي در شكل‌گيري آن مداخله مي‌كنند.
نتيجه‌گيري: اجراي راهبردهايي مانند بهبود تغييرات ساختاري در سازمان‌هاي متصدي، اعتمادسازي، مقاوم‌سازي تأسيسات، برنامه‌ريزي، تخصيص وظايف و هماهنگي بين نهادي، بهبود نظام مديريت اطلاعات و ارتباطات زلزله، ذخيره‌سازي تداركات و كمك‌هاي اوليه و آموزش و فرهنگ‌سازي مي‌تواند موجب كاهش خسارات مالي و جاني در زمان بحران شود. در پايان پژوهش نيز به ارائه راهكارهايي در جهت بهبود مديريت بحران در اين‌گونه سوانح پرداخته شد.
چكيده لاتين :
Background and objective: This study aims at investigating the vulnerability of areas in the eighth municipal district of Tehran.
In this research, the indices of distance from fault, maximum earth acceleration, soil permeability, landslide, liquefaction,
population density, land use, ground floor area, type of building materials, and age of buildings were identified, examined, and
analyzed statistically.
Methodology: In this study, ARCGIS 11 software was used to extract the information pertaining to the research indices.
Then, analytical hierarchy process (AHP) was run and Expert Choice 11 software was utilized to weight the indices in terms of
vulnerability. Finally, the vulnerability of the areas was revealed.
Findings: The results of this study showed that distance from fault and population density held the highest importance
coefficients and the highest difference was observed in population density index in areas of the Eighth district. The sub-index
of population density index in area three with 59.92% took up a large difference with the other two districts.
Conclusion: At the end, the vulnerability map shows that area 3 is the most vulnerable one and a large portion of wornout
contexts exists in this area. In terms of vulnerability, area 3 with the importance coefficient of 51.39, area 1 with the
importance coefficient of 27.19, and area 2 with the importance coefficient of 21.42 have taken up the first, second, and third
ranks, respectively.
