عنوان مقاله :
بررسي آزمايشگاهي اثر تزريق اسيد بر ميزان بازشدگي شكاف در مخازن شكاف‌دار دولوميتي و كلسيتي
عنوان به زبان ديگر :
Experimental Investigation of Acid Injection on Fracture Opening in Calcite and Dolomite Reservoirs
پديد آورندگان :
تيموري، عليرضا دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده مهندسي شيمي - گروه مهندسي نفت، تهران، ايران , صادق نژاد، سعيد دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده مهندسي شيمي - گروه مهندسي نفت، تهران، ايران , سعيدي دهاقاني، اميرحسين دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده مهندسي شيمي - گروه مهندسي نفت، تهران، ايران
كليدواژه :
اسيد ضعيف , دولوميت , سنگ كربناته , دبي تزريق اسيد , بازشدگي شكاف , كلسيت
چكيده فارسي :
اسيد كاري يكي از روش‌هاي پركاربرد در فرآيند تحريك چاه به منظور افزايش بازده توليد آن است. در اين بين، اسيدكاري در مخازن كربناته شكاف‌دار سبب مي‌شود تا در اثر واكنش ميان اسيد تزريق شده و سنگ كربناته، كاني‌هاي سطح شكاف در اسيد حل شده و به‌دنبال آن، ميزان بازشدگي شكاف در حين فرآيند تزريق اسيد تغيير يابد. تغييرات ميزان بازشدگي شكاف، سبب حركت بهتر و راحت‌تر سيال تزريقي/ نفت در آن شده و ميزان توليد از اين ميادين را تحت تأثير قرار مي‌دهد. در اين نوع از مخازن، پارامترهايي همچون دماي مخزن، دبي تزريق اسيد و نوع اسيد تزريقي پارامترهايي هستند كه به‌صورت مستقيم برروي ميزان واكنش ميان اسيد تزريق شده و سنگ كربناته اثرگذار هستند. در اين مقاله، به بررسي تزريق استيك اسيد درون دو نمونه سنگ كربناته دولوميتي و كلسيتي شكاف‌دار پرداخته شده و اثر نوع سنگ و دبي تزريق اسيد برروي ميزان باز شدگي نهايي شكاف مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج آزمايشگاهي تزريق اسيد نشان مي‌دهد كه سنگ‌هاي دولوميتي به‌دليل نوع كاني‌هاي موجود در آنها، واكنش‌پذيري كمتري با اسيد تزريقي داشته و در نتيجه، ميزان بازشدگي شكاف در آنها كمتر از نمونه سنگ‌هاي كلسيتي تغيير مي‌نمايد. از سوي ديگر با كاهش دبي تزريق اسيد، ميزان بازشدگي نهايي شكاف پس از تزريق اسيد افزايش مي‌يابد. نتايج اين تحقيق شناخت بهتري از تزريق اسيد در مخازن كربناته شكاف‌دار فراهم مي‌آورد.
چكيده لاتين :
Acid fracturing is one of the most widely used methods in the reservoir stimulation process for higher oil production. This method in carbonate reservoirs has a crucial role in enhanced oil recovery. Acid fracturing in fractured carbonate reservoirs changes fracture opening due to the reaction between the injected acid and minerals at the surface of fracture walls. In addition, fracture opening changes affect oil movement and the amount of oil production. In this type of reservoir, parameters such as reservoir temperature, acid injection flow rate, and injection acid type are parameters that directly affect the reaction rate between acid and carbonate rock. In this study, acetic acid was injected into two types of carbonate rock, and the effect of the rock type and acid injection rate on the final fracture opening was investigated. The results showed that dolomite rocks due to their specific nature of minerals in their structure had little reactivity with acid, thus fracture opening had lower value in comparison with the calcite rock sample. Finally, by decreasing the acid injection rate, the final fracture opening was increased after the acid injection because of more reaction between acid and fracture surfaces.
