عوامل مؤثر بر افت آب زيرزميني دشت مهران، استان ايلام

مديريت منابع آب به‌ويژه آب‌هاي زيرزميني، در مناطق خشك و نيمه‌خشك از اهميت خاصي برخوردار است. عوامل مختلف طبيعي و انساني در چند دهه اخير باعث ايجاد شرايط بحراني و افت سطح آب‌هاي زيرزميني در بيشتر مناطق كشور از جمله دشت مهران استان ايلام شده است. هدف از اين مطالعه بررسي عوامل مؤثر بر افت آب زيرزميني در دشت مهران است. براي اين منظور، از آمار سطح آب 23 حلقه پيزومتر موجود در منطقه طي يك دوره‌ي 20 ساله (94-1374) استفاده شد. پس از تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS با روش Kriging Ordinary (كريجينگ معمولي)، نقشه‌ي هم افت براي منطقه ترسيم شد. هيدروگراف واحد آب زيرزميني نيز براي محدوده دشت به دست آمد. نتايج نشان داد كه سطح آب زيرزميني در منطقه كاهش داشته است. نقشه‌ي هم افت بيانگر اين بود كه بخش‌هاي مختلف دشت افتي بين 1 تا 32 متر داشته‌اند و مناطق با افت بيشتر منطبق بر منطقه‌ي تمركز چاه‌هاي بهره‌برداري است. هيدروگراف تراز آب زيرزميني نيز نشان داد كه در طي 18 سال به ميزان 2/16 متر يعني به طور متوسط هر ساله 90 سانتيمتر‌ سطح آب كاهش يافته است. مهم‌ترين عوامل مؤثر بر افت آب زيرزميني در دشت مهران افزايش تعداد چاه‌هاي‌ بهره‌برداري (برداشت بي‌رويه از آب‌هاي زيرزميني) و تأثير خشك‌سالي‌هاي متوالي و در نتيجه كاهش تغذيه آبخوان تعيين گرديد.