ارزيابي آلودگي ناشي از فعاليت هاي معدني با استفاده از مطالعات ژئوشيميايي رسوبات آبراهه اي

فعاليت‌هاي اكتشاف و استخراج مواد معدني ممكن است باعث افزايش غلظت فلزات سنگين در محيط‌هاي اطراف شود. در اين مناطق، رودخانه‌ها و آب‌هاي سطحي داراي پتانسيل بالايي براي گسترش اين نوع آلودگي‌اند. از آنجا كه آلودگي فلزات سنگين داراي اثرات جبران‌ناپذيري براي محيط‌ زيست و جانداران به ‌ويژه خود انسان است، بايد منابع اصلي آلودگي شناسايي و گسترش آن را كنترل كرد، بنابراين بررسي رسوبات آبراهه‌ها، به ‌عنوان مهم‌ترين عامل در انتقال و پراكندگي آلاينده‌هاي فلزي، اهميت زيادي دارد. بدين منظور در مطالعه حاضر براي ارزيابي كيفيت رسوبات و بررسي آلودگي ناشي از پراكنش فلزات سنگين، از نتايج آناليز عناصر Cr،Co ،Ni ،Cu،Zn ،Cd ، Pb و As در 911 ايستگاه واقع در منطقه بافت، استان كرمان استفاده ‌شده است. وضعيت آلودگي نمونه‌هاي رسوب آبراهه‌اي با استفاده از شاخص‌هاي انباشت‌ ژئوشيميايي، ضريب‌آلودگي، درجه آلودگي اصلاح ‌شده، خطر زيست‌‌محيطي و شاخص بارآلودگي مورد بررسي قرارگرفته شد. نتايج مطالعه وجود آلودگي متوسط تا نسبتا شديد را براي فلزات سرب، روي، نيكل، كروم، كادميوم و آرسنيك در برخي از ايستگاه‌هاي نمونه‌برداري اثبات كرده است. بررسي مناطق بالادست نقاط آلوده نشان داد كه منابع آلودگي عمدتا مرتبط با فعاليت‌هاي معدني و انساني بوده اما در برخي از موارد آلودگي به دليل ويژگي‌هاي زمين‌شناسي منطقه انجام گرفته است. در نتيجه با توجه به اثرات مخرب ناشي از نزديكي منابع آلودگي فلزات سنگين به زيستگاه‌هاي جانداران و اثرگذاري آن منابع بر حوضه‌ آبريز و آبخيز شهرستان‌هاي بافت، ارزوييه و رابر، توصيه مي‌شود تا نظارت مستمر از سطح آلودگي ناشي از فعاليت‌هاي معدني براي اصلاح و تصفيه آلودگي انجام گيرد.