هوش محيط‌زيستي، رويكرد كل‌گرايانه رابطه انسان محيط

انسان‌ها در طول تاريخ كهن زندگي خود اغلب تعاملي سنجيده و عقلايي با محيط زندگي خود داشته‌اند. اما امروزه مشاهدات مستمر در جهان، به اشكال مختلف، نشان مي‌دهد كه مردم، ديگر رابطه مطلوبي با طبيعت و محيط زندگي خود ندارند و مي‌توان گفت نسبت به محيط زندگي و طبيعت اطراف خود دچار بي‌تفاوتي و غفلت و كرختي شديد شده‌اند. به‌طور كلي بي‌تفاوتي به محيط و الزامات حفظ آن مي‌تواند دليل و ريشه مشتركي داشته باشد. هم چنان كه توجه و صيانت انسان‌ها نسبت به طبيعت، با پذيرش اين حقيقت غيرقابل اجتناب كه او خود بخشي از طبيعت كره زمين است، در واقع داراي ريشه واحدي است. لذا مساله اين پژوهش آن است كه علي‌رغم آگاهي‌هاي وسيع و عميق محيط‌زيستي برآمده از علم، توجه نكردن به عوارضي كه بر اثر عدم توجه به محيط‌زيست، به انسان و آينده بشريت باز مي‌گردد؛ از كجا ريشه گرفته و علت آن چه مي‌تواند باشد؟ پژوهشگران اين مقاله  بر اين باورند كه پژوهش‌هاي پيشين در خصوص اين مساله كه تاكنون براي تبيين و توجيه اين بي‌توجهي به محيط‌زيست در محافل علمي مطرح شده‌اند؛ پاسخگوي اين مساله مهم و پيچيده نيستند.  لذا در اين مقاله هدف آن است كه ضمن واكاوي جنبه‌هاي مختلف اين عارضه، علت اصلي اين بي‌تفاوتي و خلاء پيش آمده  مورد كنكاش و بررسي قرار گيرد. روش تحقيق در اين مقاله در پارادايم روش‌هاي كيفي قرار گرفته و مي‌توان آن را تحليلي اكتشافي ناميد كه در آن، ضمن بررسي جوانب شناختي موضوع، و از وراي تحليل منابع علمي و شواهد موجود، علت اصلي اين پديده، از طريق بهره‌گيري از تجربيات علمي، كشف و در معرض قضاوت قرار داده شود. در نتيجه‌گيري نگارندگان مقاله بر اين باورند كه مي‌توان كاهش يا از بين رفتن توجه لازم و كافي به محيط را در قالب فرضيه‌اي مرتبط با «هوش محيط زيستي» تعريف و تبيين نمود