اثر خاك‌‌ورزي حفاظتي و كشت مخلوط با لوبيا و سويا بر رقابت علف‌‌هاي هرز، پتانسيل توليد و كارايي مصرف آب و نيتروژن آفتابگردان

براي افزايش قدرت رقابتي آفتابگردان با علف هاي هرز، پتانسيل توليد و كارايي مصرف آب و نيتروژن از طريق كشت مخلوط با لوبيا و سويا تحت سيستم خاك ورزي حفاظتي،آزمايشي در دانشكده كشاورزي دانشگاه بوعلي سينا همدان طي دو سال زراعي 1392 و 1393 انجام شد. آزمايش به صورت اسپليت پلات بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا گرديد. خاك ورزي شامل خاك ورزي مرسوم، خاك ورزي با چيزل و خاك ورزي با ديسك و الگوهاي مختلف كاشت بصورت كشت خالص آفتابگردان با وجين علف هاي هرز، كشت خالص آفتابگردان بدون وجين علف هاي هرز، كشت هاي مخلوط افزايشي 30، 60 و 90 درصد لوبيا با آفتابگردان و كشت هاي مخلوط افزايشي 30، 60 و 90 درصد سويا با آفتابگردان به ترتيب به عنوان فاكتور اصلي و فرعي بودند. بيشترين مقادير تراكم و بيوماس كل علف هاي هرز در تيمارهاي خاك ورزي كاهش يافته و كشت خالص مشاهده شد. ولي، خاك ورزي مرسوم و سيستم كشت مخلوط توانستند تراكم و بيوماس علف هاي هرز غالب مانند تاج خروس، چسبك و پيچك را كاهش دهند. با توجه به افزايش عملكرد كل كشت مخلوط (مجموع عملكرد گياه اصلي و همراه) اين سيستم ها كارايي مصرف آب و نيتروژن را در مقايسه با كشت خالص آفتابگردان بدون وجين افزايش دادند. بر اساس نتيجه حاصل از اين تحقيق، كشت هاي مخلوط در تراكم هاي بيش از 30 درصد لوبيا يا سويا با آفتابگردان در مقايسه با كشت خالص، سودمندي كشت مخلوط را نشان دادند. بنابراين، نتايج آزمايش حاضر بيانگر اين است كه در شرايط مشابه، كاربرد تركيبي خاك ورزي حفاظتي و كشت مخلوط در زراعت آفتابگردان مي تواند مديريت علف هاي هرز را بهبود بخشيده و عملكرد اقتصادي و كارايي استفاده از زمين را در مقايسه با تك كشتي آفتابگردان در خاك ورزي مرسوم افزايش دهد.