تاثير ميكوريزا و هيوميك اسيد بر صفات مورفولوژيك و عملكرد پنبه تحت تنش خشكي

با هدف بررسي تاثير سطوح آبياري و كاربرد ميكوريزا و هيوميك اسيد بر صفات مورفولوژيكيو عملكرد پنبه آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد بيرجند به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال 1395 اجرا شد. در اين پژوهش آبياري در سه سطح  40، 70 و 100 درصد نياز آبي گياه به عنوان فاكتور اصلي، ميكوريزا در دو سطح كاربرد و عدم كاربرد و هيوميك اسيد در دو سطح صفر و 10 ليتر در هكتار به عنوان فاكتورهاي فرعي مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد با كاهش تامين نياز آبي پنبه از 100 به 40 درصد، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلي، عملكرد وش و عملكرد بيولوژيك به ترتيب 29.6، 31.8، 48.3، 68.7 و60.5 درصد و به طور معني داري كاهش يافت. با اين وجود كارايي مصرف آب براي توليد وش پنبه در تيمار تامين 70 درصد نياز آبي از برتري معني دار 19.2 و44.5 درصدي به ترتيب نسبت به تيمارهاي تامين 100 و 40 درصد نياز آبي برخوردار بود. همچنين كاربرد ميكوريزا نسبت به عدم كاربرد آن، باعث افزايش معني دار و 10.9، 12.5، 30، 48، 26.8، 48.8 و 24.8 درصدي به ترتيب ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلي، عملكرد وش، عملكرد بيولوژيك، كارايي مصرف آب براي توليد وش و بيوماس گرديد و كاربرد 10 ليتر در هكتار اسيد هيوميك نيز باعث افزايش معني دار و 9.9، 9.4، 14.2، 23.5 و 20.7 درصدي به ترتيب ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلي، عملكرد وش و كارايي مصرف آب براي توليد وش گرديد. به طور كلي نتايج نشان داد كه استفاده از ميكوريزا و اسيد هيوميك اثرات منفي تنش كم آبي را به خصوص در شرايط تنش متوسط كاهش مي دهد. با در نظر گرفتن كارايي مصرف آب و عملكرد وش پنبه، تيمار تنش متوسط كم آبي و كاربرد ميكوريزا را براي زراعت اين گياه در بيرجند مي توان مورد توجه قرار داد.