تحليل شبكه اجتماعي از مديريت مشاركتي و سرمايه اجتماعي در ميان بهره‌برداران دام در استان يزد

Social Network Analysis of Participatory Management and Social Capital among Livestock Beneficiaries in Yazd Province

اين پژوهش به سنجش آن قسمت از سرمايه ­اجتماعي شناختي كه به ارزش­هايي چون مشاركت و انسجام اجتماعي مربوط مي­شود پرداخته است. روش تحقيق بر اساس آناليز تحليل شبكه­اي انجام گرفته و اين شبكه را كليه بهره برداران محلي دام استان يزد تشكيل داده­اند. اطلاعات كيفي و كمي مورد نياز تحقيق از طريق مصاحبه و پرسشنامه تحليل شبكه­اي جمع‌آوري گرديد. سپس از طريق نرم افزار‌هاي تحليل شبكه يو.سي.آي نت و نت درا گراف ‌روابط با استفاده از شاخص­ هاي رياضي تراكم، اندازه، دوسويگي پيوند و تمركز و همچنين مفاهيم حفره­ هاي ساختاري و نقاط برشي مورد آناليز كمي و ديداري قرارگرفت. نتايج حكايت از شبكه ضعيف مشاركت در روابط بين گروهي بهره برداران دام با نمايش ساختار اجتماعي جزيره­اي و روابط شكننده تحت تاثير حفره ­هاي ساختاري متعدد است. ارزيابي شاخص ­هاي مختلف از جمله تراكم در شبكه مشاركت در حد ضعيف بدست آمد كه مبين انسجام اجتماعي ضعيف و كاهش ميزان تاب­آوري بهره برداران دام در مواجه با تنش­هاي محيطي است. آناليز شاخص دوسويگي پيوند نيز نشان ­دهنده همكاري­ هاي متقابل ضعيف و پايداري پايين شبكه است. آناليز شاخص­ هاي مذكور در جامعه بهره برداران دام نشان داد كه ساختار روابط اين جامعه از يك بي­ نظمي اجتماعي رنج مي­برد. تمركز بالاي كنش گران مركزي در پيوندهاي دروني نسبت به پيوندهاي بيروني عاملي است كه مانع از شكل­ گيري روابط واسطه‌اي در سطح كلان شبكه شده است. نبود پل ­هاي ارتباطي با پراكندگي مناسب نيز باعث شده تا ابتكار و انسجام اجتماعي لازم در برخورد هوشمندانه و بموقع با مشكلات محيطي علي الخصوص خشكسالي كاهش يابد.

The present study has measured the part of the cognitive social capital relating to values such as participation and social cohesion. The method of this study is based on the network analysis and this network is included all local livestock beneficiaries in Yazd Province. Quantitative and qualitative information necessary for the study were collected through interviews and questionnaires of network analysis. Then through software of network analysis including UCINET and Netdraw, the relationships were analyzed using mathematical indices of density, size, link reciprocity and centralization and also the concepts of structural holes and cut points. Results indicate poor networks of participation in intergroup relationships of local beneficiaries having island social structure with fragile relationships influenced by multiple structural holes. Evaluation shows that the density index in network of participation was weak, indicating poor social cohesion and reduced resilience of livestock beneficiaries when facing with environmental stresses. The analysis of the index of link reciprocity indicates poor mutual cooperation and low stability of network. Analysis of motioned indices show that the relations structure of this community suffers from a social disorder. High centralization of central actors in internal links rather than external links is a factor preventing the formation of intermediate relationships at the macro level. Absence of these people with appropriate distribution has reduced creativity, social cohesion necessary in dealing with environmental problems especially drought.