نگاهي نقادانه بر جامعه‌شناسي تفسيري ماكس وبر و آموزه‌هاي آن براي پژوهش در جامعه‌شناسي تاريخي ايران

منظور از تدوين اين نوشتار، فراهم نمودن بستري است براي بهره­ گيري از آموزه ­هاي ماكس وبر در مطالعات بومي جامعه ­شناسي تاريخي- تطبيقي جامعه ايراني. موضوع اصلي مقاله، به ­كارگيري برخي مفاهيم و رهنمودهاي جامعه­ شناختي وبر در تحقيقات جامعه­ شناسي تاريخي ايران است. در اين نوشتار، نخست به­ بازانديشي گزينشي و گذرا در دستگاه نظري ماكس وبر پرداخته شده است. هرچند كوشش در معرفت­شناسي مدرنيته و عقلانيت به­مثابه بستر اصلي جامعه­شناسي وبر شناخته شده است، اما در نظام فكري او موضوع­ هايي مانند سنخ ­بندي كنش­ هاي اجتماعي، فهم تفسيري كنش و واقعيات اجتماعي در چارچوب نمونه­ هاي مثالي و توسعه جامعه­ شناسي تفسيري به­ حوزه جامعه­ شناسي تاريخي از محورهاي اصلي جامعه­ شناسي وبر شناسايي شده است. روش پژوهش در اين موضوع، مطالعه انتقادي آثار وبر و مقايسه دستاوردهاي اين تلاش با آگاهي­ هاي قبلي نويسنده در زمينه تاريخ تحولات اجتماعي در ايران است كه بيش از دو دهه موضوع تدريس پژوهشگر در دانشگاه بوده است. در مطالعه حاضر كوشش شده با تمركز بيشتر بر آموزه مشهور وبر با عنوان نمونه­ هاي مثالي و رهنمودهاي او در تحليل و تفسير مباحث جامعه­ شناسي تاريخي، راهي متناسب با مقتضيات جامعه ايراني در محمل تاريخ كشورمان و انجام مطالعه­ اي نظام­ مند دراين باره بيابيم.

this article has no abstract