عنوان مقاله :
نيروهاي مذهبي و معارف(آموزش) نوين در دهه بيست شمسي با تاكيد بر عملكرد «موسسه جامعه تعليمات اسلامي»
پديد آورندگان :
كرمي پور، حميد دانشگاه تهران - گروه تاريخ , ميردار، مرتضي مركز اسناد انقلاب اسلامي
كليدواژه :
معارف نوين , جامعه تعليمات اسلامي , شوراي معارف , نيروهاي مذهبي , مدرسه نو
چكيده فارسي :
رويكرد نيروهاي مذهبي به معارف نوين از زمان ولايت‌عهدي و امارت عباس ميرزا بر آذربايجان تا پايان دوران قاجاريه (1214-1304) در بسياري از پژوهش‌هاي مربوط به اين عصر به شكل‌هاي گوناگون بررسي شده است. اين موضوع به‌خصوص براي روشن شدن جنبه‌هاي پيچيده و ابهام‌آميز رابطة سنت و تجدد در دوره مورد بحث اهميت مضاعف يافته است؛ اما توجه به اين موضوع مهم در عصر پهلوي توسط پژوهشگران دريغ شده است؛ يكي از علل اين كاستي را بايد بر تمركز پژوهش‌هاي سياسي و تاريخي اين دوره بر چالش‌هاي سياسي و اقتصادي جستجو كرد. طبيعي است در اين فرايند تكاپوي فرهنگي كنشگران سياسي در محاق فرورفته است.
انتشار اسناد شهرباني و ساواك و نيز خاطرات شخصيت‌هاي سياسي و فرهنگي در چند دهة اين نقص را تا حدودي جبران كرده است. اين تحقيق با تأكيد بر چرايي و چگونگي حضور فعال نيروهاي مذهبي در عرصة آموزش در اين دهه را با تكيه بر اسناد شهرباني بررسي مي‌كند. بر مبناي اين پژوهش نيروهاي مذهبي با استفاده از ظرفيت‌هاي قانوني و به‌خصوص قانون مدارس ملي (خصوصي)، صاحب بزرگ‌ترين زنجيرة مدارس خصوصي گرديدند. از ميان سازمان‌هاي متعدد مذهبي مؤسسه جامعه تعليمات اسلامي به مديريت شيخ عباسعلي اسلامي در اين زمينه گوي سبقت را از فعالان آموزشي ربود و از اين زمان تا پايان رژيم پهلوي به‌عنوان فعال‌ترين سازمان فعال آموزشي نزد همگان معروف گرديد.
چكيده لاتين :
this article has no abstract
عنوان نشريه :
جامعه شناسي سياسي ايران
