عنوان مقاله :
رابطه فضاي اجتماعي و عملكرد پارلمان در ايران (1359-1395)
پديد آورندگان :
گل محمدي، احمد دانشگاه علامه طباطبايي(ره) , زماني، سميه دانشگاه علامه طباطبايي(ره) , دلاوري، ابوالفضل دانشگاه علامه طباطبايي(ره)
كليدواژه :
فضاي اجتماعي , انتخابات , پارلمان , عملكرد , قانونگذاري , نظارت , ايران پس از انقلاب
چكيده فارسي :
مسئله اين مقاله، رابطه فضاي اجتماعي و عملكرد پارلمان در ايران (1359-1395) است. پارلمانها ضمن برخورداري از وجوه نهادي و ماهيت ساختاري، گروهبنديهاي متشكل از نمايندگان هستند كه هركدام با نيروهاي اجتماعي و كانونهاي قدرت سياسي نسبتي دارند. عملكرد پارلمانها نيز برآيندي از مواضع اين نيروها و گروهبنديهاي اجتماعي و ملاحظات كانون-هاي قدرت سياسي است. پرسش اين پژوهش اين است عملكردهاي قانونگذاري و نظارتي پارلمان در ايران پس از انقلاب چه رابطهاي با فضاي اجتماعي داشته است؟ براي پاسخ به اين پرسش، با بهرهگيري از نظريه تمايز «پير بورديو» كه بر مفاهيم «فضاي اجتماعي»، كنش، ميدان، سرمايه و عادتواره استوار است و با استفاده از روشهاي تحليل مضمون و تحليل محتواي كيفي، عملكرد 9 دوره مجلس شوراي اسلامي و نسبت آن با روند تحولات فضاي اجتماعي در فاصله سالهاي 1358 تا 1396 بررسي شد. يافتههاي پژوهش نشان ميدهد كه ويژگيهاي چندلايه قدرت سياسي، صفبنديها و منازعات مستمر در ميدان سياست و تمايزات و تعارضات پيچيده و فزاينده در فضاي اجتماعي در درون پارلمان منعكسشده و گروهبنديهاي درون پارلمان را به بازنماييهايي اغلب متغير از ترجيحات و اولويتها در حوزههاي قانونگذاري و نظارت كشانده است. همچنين نمايندگان و گروهبنديهاي پارلماني نيز تمايلات و ملاحظات شخصي و گروهي خاص خود را در قالب ترجيحات محلي و يا ملي در پارلمان پيگيري كرده و كمابيش تحقق بخشيدهاند. همچنين بر مبناي يافتهها به الگوبندي از فضاي اجتماعي رسيديم كه نشان داد در جمهوري اسلامي ايران، فضاي اجتماعيِ نامتقارن اصل و متقارن استثناست. اين وضعيت با سرشت ايدئولوژيك و رانتي دولت مرتبط بوده است.
چكيده لاتين :
this article has no abstract
عنوان نشريه :
جامعه شناسي سياسي ايران