بررسي وضعيت پرتوزايي توري چراغ هاي گاز سوز موجود در بازار ايران با استفاده از تكنيك آلفااتو-راديوگرافي و دوزيمتري

Investigation of Radiogenesis Status of lantern mantles in Iranian Market Using Alpha-auto Radiography and Dosimetry Techniques

مقدمه و هدف: توري‌هايي كه در چراغ ­هاي گازسوز استفاده مي­شوند، حاوي مقاديري ماده پرتوزا مي­باشند. توريم، ماده­اي پرتوزا با نيمه ‌عمر طولاني است كه دوز دريافتي و عوارض ناشي از پرتو را در افراد افزايش مي­دهد. هدف اين پژوهش، تعيين ميزان پرتوزايي توري چراغ­ هاي گازسوز موجود در بازار ايران با استفاده از تكنيك آلفا اتوراديوگرافي و دوزيمتري است. روش كار: در اين تحقيق، توري‌هاي موجود در بازار تا حد امكان جمع­ آوري شد كه حاصل آن، پنج برند توري ساخت شركت­ هاي مختلف بود. توري‌ها به مدت 21 روز داخل كاست راديوگرافي نگهداري و پس ‌از آن از داخل كاست خارج شده و تحت بررسي قرارگرفتند. دانسيته ايجاد شده روي فيلم‌ها با استفاده از دانسيتومتر Macbeth TD 504 اندازه­گيري شد و ميزان تشعشع نيز با استفاده از دوزيمتر Radiation alert Monitor 5 مورد ارزيابي قرار گرفت. يافته‌ها: بعضي از توري‌هاي چراغ­ هاي گازسوز پرتوزا بودند و دانسيته ايجاد شده ناشي از تشعشعات آنها در كليشه آلفا اتوراديوگراف با ديگري متفاوت بود. ميانگين بيشترين و كمترين ميزان دانسيته ايجاد شده به ترتيب 0/1±2/2 و 0/01± 0/28 و ميانگين بيشترين و كمترين دوز قرائت شده به ترتيب 0/01± 2/13 ميكروسيورت در ساعت مربوط به برند Butterfly و 0/01± 0/2 ميكروسيورت در ساعت مربوط به برند Egret بود. نتيجه‌گيري: ميزان پرتو ساطع شده از توري­ ها تفاوت ­هاي بسيار زيادي دارد و بعضي توري ­ها پرتوزايي ندارند. واردكنندگان توري­ چراغ هاي گازسوز بايد جهت حفظ سلامت جامعه، قبل از وارد كردن اين محصول با واحدهاي داراي ­صلاحيت در اين ارتباط مشورت­ كنند.

Introduction: lantern mantles used in gas burners contain quantities of radionuclides. Thorium is a long-lived radionuclide, which in turn increases the dose and effects of radiation on human. The aim of this study was to determine the radiation level of gas burner lamps available in Iranian market using alpha-auto-radiography and dosimetry techniques Materials and Methods: In this study, market-based lantern mantles were collected as far as possible and the result led to collecting 5 brands made by different companies. The mantles were kept in the radiographic cassette for 21 days, then removed from the cassette and processed. The densities of the films were measured using a Macbeth TD 504 densitometer and radiation was measured employing a Radiation alert Monitor 5 dosimeter. Results: Some of the mantles were radio-genesis and their produced densities resulted from their radiation were different in the alpha-auto-radiographs. Maximum and minimum produced densities were 2.2 ± 0.1 and 0.28 ±0.01 for Butterfly and Egret brands, respectively; likewise, the maximum and minimum doses were 2.13 ± 0.01 and 0.2 ± 0.01 μsv / h, for Butterfly and Egret brands respectively. Conclusion: The amount of radiation emitted by the lantern mantles is very different and some of them are not radio-genesis. Importers of gas lanterns should also consult the relevant units before importing this product in order to conserve community health.